Rota Virüsü Nedir? Çocuklar Nasıl Korunabilir?

Çocuklar arasında yaygın bir enfeksiyon olan rota virüsü, pek çok aile için endişe verici bir konu. Dünya çapında yayılmasına rağmen ne yazık ki bu virüs hala yeterince tanıdık değil. Özellikle küçük çocukları hedef alan rota virüsü hakkında ailelerin bilgi sahibi olması büyük önem taşıyor. Rota virüsünü yakından tanımaya ve çocukları korumak için gerekli önlemleri öğrenmeye hazırsanız, başlayalım!

Pek çoğumuz için yabancı bir terim olan rota virüsü, aslında çocuklar ve ebeveynler açısından oldukça önemli bir konuya işaret ediyor. Halk arasında mide gribi olarak da bilinen bu virüsün mide ve bağırsak enfeksiyonlarına neden olduğu ve özellikle de küçük çocukları etkilediği biliniyor. Rota virüsünün ne olduğunu anlamak ve çocuklarınızı bu virüsten nasıl koruyabileceğinizi öğrenmek için ihtiyacınız olan bilgileri bu dosyada bir araya getirdik. Öyleyse hadi, rota virüsü hakkında daha detaylı bilgi için okumaya devam edin!

Rota Virüsü Nedir?

Enfeksiyon hastalıkları üzerine araştırmalarıyla tanınan Reviews in Medical Virology dergisinde yayınlanan Rotavirus Virus-Like Particles (Rv-Vlps) Vaccines: An Update adlı makaleye göre rota virüsü, çocukluk döneminin en yaygın ishal nedenlerinden biri olarak kabul edilen bir ribonükleik asit (RNA) virüsü olarak tanımlanıyor. Reoviridae ailesinin bir üyesi olan bu patojen dokuz farklı türe ayrılıyor. Rota virüsünün en yaygın türünün A varyantı olduğu biliniyor.

Uluslararası araştırma dergisi The Ulutas Medical Journal’da yayınlanan Complementary Nutrition and Breastfeeding in Rotavirus Diarrhea adlı makalede yer alan bilgilere göre ciddi dehidrasyona yol açabilen bu virüs, özellikle bebekler için tehlike arz ediyor.

Rota Virüsünün Belirtileri Nelerdir?

Rota virüs enfeksiyonunun belirtileri çocuklar ve yetişkinler arasında farklılık gösterebiliyor. Yetişkinlerde daha hafif seyreden bu enfeksiyon az şiddetli kusma, ateş ve karın ağrısı gibi belirtilerle ortaya çıkabiliyor. Çocuklardaki en yaygın rota virüs belirtileri ise şu şekilde ifade ediliyor:

World Health Organization (WHO) tarafından yayınlanan Rotavirus Infections in the Western Pacific adlı rehbere göre rota virüsün ilk belirtileri arasında ani ateş ve kusma yer alıyor.
Genellikle üç ila sekiz gün arasında seyreden kusma, ateş ve sulu ishalden sonra dehidrasyon belirtileri ortaya çıkmaya başlıyor.
World Health Organization’a göre ağız kuruluğu, uykusuzluk, baş dönmesi, göz yaşarması ve idrara çıkma sıklığının azalması dehidrasyon belirtileri arasında yer alıyor. Dehidrasyon durumunda mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurarak sıvı takviyesi alınması gerekiyor.
T.C. Sağlık Bakanlığının Rotavirüs rehberine göre rota virüste kötü kokulu ishal ve huzursuzluk semptomları da görülebiliyor.

Pediatrik cerrahi alanında araştırmalarıyla tanınan Journal of Pediatric Surgery Case Reports’ta yayınlanan Acute Appendicitis And Rotavirus Infection In An Infant adlı araştırmaya göre rota virüs belirtileri bakteriyel enfeksiyon, apandisit ve diğer sindirim rahatsızlıklarıyla benzerlik gösterebiliyor. Belirtilerin yoğun olması ve uzun süre geçmemesi durumunda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurarak laboratuvar testi yaptırmak gerekiyor.

Rota Virüsü Hangi Yaş Aralıklarında Görülür?

Reviews in Medical Virology kaynağına göre rota virüsü yaygın olarak 2 yaşın altındaki çocuklarda görülüyor. Rota virüsün ana hedef kitlesi olan 0-2 yaş grubunun enfeksiyona karşı daha savunmasız ve sıvı kaybına daha müsait olması sebebiyle dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekiyor. Uluslararası bilim dergisi Black Sea Journal of Health Science’da yayınlanan Nozokomiyal Rotavirüs Enfeksiyonları adlı araştırmada dünyada 5 yaşına kadar her çocuğun vücudunda en az bir kere rota virüs enfeksiyonu geliştiği belirtiliyor.

Rota Virüsü Nasıl Bulaşır?

Rota virüsü, World Health Organization’a göre kişiden kişiye doğrudan veya kontamine nesneler aracılığıyla bulaşabiliyor. T.C. Sağlık Bakanlığının yayınlandığı Rotavirüs rehberinde ise dışkıyla kontamine, su ve gıdalar aracılığıyla bulaşın oldukça yaygın olduğu belirtiliyor. The Ulutas Medical Journal’ın kaynağına göre rota virüsün neden olduğu enfeksiyonlar sonbahar ve kış aylarında sıklıkla görülüyor. Çocuk hastaneleri, kreşler ve oyun alanları gibi çocuk nüfusu fazla olan mekanlar da virüsün yayılma riskini artırıyor.

Black Sea Journal of Health Science kaynağında yer alan bilgilere göre, rota virüs ishal sırasında yüksek doz bulaşıcılık sergiliyor. Yapılan araştırmada çocuk servisindeki sağlık görevlilerinin yüzde 77’sinin ellerinde rota virüs tespit edildiği belirtiliyor. Bu nedenle özellikle çocuk hastanelerinde hijyen kurallarına uyulması büyük önem arz ediyor.

Çocuklar Rota Virüsünden Nasıl Korunabilir?

Çocukların sindirim sistemini etkileyen yaygın rota virüsünün olası komplikasyonlarından korunmanın yolları şu şekilde:

Rota virüs aşısı: T.C. Sağlık Bakanlığının kaynağında yer alan bilgiye göre Türkiye’de virüs ile mücadele kapsamında rota virüs enfeksiyonlarına karşı etkili aşı uygulanıyor. Bu aşı rota virüs enfeksiyonunun bulaşmasını engellemeye ve hastalığın ciddiyetini azaltmaya yardımcı oluyor.
Hijyen uygulamaları: Elleri düzenli olarak en az 20 saniye boyunca yıkamak rota virüsünün yayılmasını önlemek için en kritik adımlardan biri. Özellikle tuvaletten sonra, öğünlerden önce ve dışarıdan eve döndüğünde çocukların ellerini mutlaka yıkaması gerekiyor. Bu kurala ebeveynlerin de dikkat etmesi gerekiyor.
Düzenli ateş ölçümü: Yüksek ateş rota virüsün önemli belirtileri arasında yer alıyor. Çocuğun ateşini düzenli olarak ölçmek, gerekli durumlarda uzman bir hekime başvurarak erken teşhise yardımcı olabilir.
Sıvı ve gıda alımı: Yeterli sıvı ve gıda alımı bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını korumaya ve komplikasyonların azalmasına katkıda bulunabilir.
İzolasyon: Eğer hane içerisinde bir çocuk rota virüs enfeksiyonu geçiriyorsa izolasyon sağlamak ve diğer aile üyeleriyle temasını azaltmak oldukça önemli.

Bebeklerde ishalin diğer sebepleri hakkında bilgi edinmek için Bebeklerde İshal Sebepleri Nedir ve Nasıl Geçer? başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz!

*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Çocuğunuzda veya kendinizde herhangi bir rota virüsü semptomu görülmesi durumunda mutlaka uzman bir hekime danışmalısınız.

Kaynaklar;