Bebeklerde Büyüme Atakları Nedir?

Bebeğinizin, zihinsel ve fiziksel gelişimlerde göstermiş olduğu tepkilere büyüme atakları denir. Yeni bir sürece uyumlandığı için diğer günlerinden farklı davranışlar sergiler. Ataklar esnasında ne gibi değişiklikler yaşadığını aşağıdaki başlıkta bulabilirsiniz.

Bebeklerde Büyüme Atakları Nedir?

Bebeklerin, zihinsel ve bedensel olarak gelişimlerinin arttığı döneme büyüme atağı denir. Bu süre zarfında daha fazla kucakta kalmak, meme emmek veya daha az uyumak isteyebilirler. Atak süreçleri sona erdiğinde bebekler yeni bir yetenek kazanabilir ve yeni duygu durumları içine girebilirler.

Atak dönemlerinde, bebeğinize daha çok temas ederek ve rutinlerinin devam etmesine yardımcı olarak destek olabilirsiniz.

Büyüme Atağı Belirtileri Nelerdir?

• Emzirme sıklığında artış veya azalma)
• Uyku düzeninde değişiklik
• Huysuzluk, ağlama nöbetleri
• Bez sayısında değişkenlik

Bebeklerde Büyüme Atağı Haftaları

Bebeğinizin gelişimi anne karnından itibaren başlar. Dünyaya geldiği günden, iki yaşına gelene kadar belli haftalarda, toplamda on tane atak geçirir. Büyüme atakları, bebeğinizin yeni bir dünyaya alışma sürecinin yansımasıdır. Bebek atak haftaları, aşağıdaki haftaların bir hafta öncesi veya bir hafta sonrasına denk gelecek şekilde değişkenlik gösterebilir.

Atak haftalarını takip ederek bebeğinizin hangi haftada nasıl davranacağı hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

5. Hafta Atakları: Değişen Duyular Dünyası

5. hafta atakları bebeğinizinle yaşacağınız ilk atak haftasıdır. Değişen Duyular Dünyası olarak da anılan bu dönemde, sürekli ağlayan ve memeden ayrılmak istemeyen bebeklerinin neden böyle davrandığını düşünmek taze anne-babaları telaşlandırır. Bebeklerinin atak haftasında olduğunu ve bu sürecin kalıcı olmadığını bilmek ebeveynleri rahatlatır.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Bebeğiniz ile kurduğunuz bağ artar
• İç organları ve metabolizma sistemi gelişir. Bebeğiniz bedensel olarak büyümesiyle içeriden, algılarının açılması nedeniyle de dışarıdan birçok uyarana maruz kalır.
• Maruz kaldığı uyaranlarla baş edebilmesi için anne karnında alışkın olduğu deneyimi arar.
• Beyaz gürültü yardımıyla sakinleştirebilirsiniz
• Bebeğiniz ilk doğduğu günlere göre daha çok uyanık kalır.
• Emmesi daha kuvvetli olduğu için emme süresi kısalır.
• Dış dünyaya olan odaklanma süresi uzar.
• Ağlama nöbetleri olabilir.

8. Hafta Atakları: Oluşumlar Dünyası

Bebeğiniz artık ikinci ayındadır. Bu atağın bir diğer adı, “Oluşumlar Dünyası”dır. Dış dünyayı anlamaya çalıştığı için zorlanır. Bu atakta merkezi sinir sistemi geliştikçe algıları artar.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Sizi 180 derece takip edebilir ve etrafındaki farklı nesnelere dikkatini verebilir.
• Gelişen dil ve ağız kasları sayesinde ilk aa, oo gibi seslerini duyabilirsiniz.
• Kurduğunuz iletişime tepkiler gösterir. Bebeğinize seslendiğinizde sesin kaynağına dikkatini verir.
• Bebeğiniz artık ellerinin, ayaklarının farkındadır. Bununla birlikte motor hareketleri artar.
• Uyku düzeninde ani değişiklikler görülebilir.
• Uyaranlar (anne sesi, ninni, beyaz gürültü) bazen sakinleştirci görevi görürken bazen de bebeğinizin huzursuz olmasına sebep olabilir. Bu tarz durumlar için bebeğinizin verdiği tepkiyi gözlemlemeniz yeterli olur.
• Yüzünde mimikler fark edebilirsiniz.

12. Hafta Atakları: Yumuşak Geçişler Dünyası

Bebeğinizin artık motor hareketleri güçlenmiştir. Bir nesneye rahatça uzanabilir. Gördüğü yüzleri ayırt eder. Bu kadar fazla davranışsal değişiklik 12. hafta atağına sebep olmaktadır. Kaynaklarda, “Yumuşak Geçişler Dünyası” olarak da geçer. Bu dönemde bebeğinizle iletişim kurarken onun da size tepki göstermesi için fırsat tanıyıp tutma ve dokunma reflekslerini destekleyecek aktivitelerde bulunabilirsiniz.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Sizden daha fazla ilgi bekleyebilir.
• Bu dönemde bebeğiniz ellerini daha çok ağzına götürür, salyaları akar.
• El-göz koordinasyonu artmış olur.
• Ebeveyninin sesini diğer seslerden ayırır. O sese tepki verir.

19. Hafta Atakları: Olaylar Dünyası

Bir diğer adı “Olaylar Dünyası” olan, 19. hafta ataklarında bebeğinizden beklenmedik tepkiler görebilirsiniz. Neşesi yerindeyken bir anda ağlamaya başlayabilir.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Emme sıklığı artabilir ve karnı tok olmasına rağmen tekrar emmek isteyebilir.
• Sizinle temas hâlindeyken daha sakin olur.
• Bu dönemde bebeğinizin çok hızlı büyüdüğünü fark edebilirsiniz.
• Kaba motor gelişimleri arttığı için parmakları ile bir nesneyi çok rahat kavrayabilir.
• Dil gelişimi arttığı için bazı harfleri sıkça tekrarlayabilir.

26. Hafta Atakları: İlişkiler Dünyası

Bebeğinizin görüş alanı genişler. Ebeveyninin yokluğunu fark ettiğinde ağlamaya başlayabilir. Diğer insanlar iletişimi arttığı için “İlişkiler Dünyası” olarak da anılır.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Kendi imkânları ile desteksiz oturmaya başlayabilir. Gelişimi açısından hazır değilse oturtmak için zorlanmamalıdır.
• Dil gelişimi artacağından çıkardığınız sesleri taklit eder.
• Nesneleri incelemeye başlar.

37. Hafta Atakları: Kategoriler Dünyası

Bu atak haftasında bebeğiniz bazı şeylerin (benzer kokular, sesler, tatlar, görünümler...) ortak özelliklere sahip olduğunu, kategorilere ayrılabildiğini fark eder. Bu nedenle “Kategoriler Dünyası” şeklinde de adlandırılır.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Bebeğiniz mutlu bir şekilde oynarken bir anda ağlamaya başlayabilir.
• Nesneleri keşfetmek için inceleyebilir. Örneğin bir kağıt parçasını yırtarken kağıdın dokusu ve çıkardığı ses dikkatini çeker.
• Eşyaların, oyuncakların işlevlerini daha iyi kavrar.
• Bezini değiştirirken daha hareketli olur.

46. Hafta Atakları: Zincirleme Olaylar Dünyası

Bu atak ile bebeğiniz gerçekleştireceği eylemleri doğru sırayla yapmayı öğrenecektir. Bu farkındalıkla nesneleri bir araya getirirken birbirlerine nasıl uyduğuna dikkat eder. Olaylar arasındaki bağlantıları kavramaya başladıkları için sürecin bir diğer adı, “Zincirleme Olaylar Dünyası”dır.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• İlk adımlarını atmak için çabaladığını görebilirsiniz.
• Artan ince motor gelişimlerini desteklemek için BLW beslenme şeklini uygulayabilirsiniz.
• Bulduğu birçok şeyi ağzına sokmaya çalışabilir, bu nedenle dikkatli olmanız gerekir.
• Evin içinde gezinmeye başlar.
• El-göz koordinasyonu gelişir.
• İletişim becerileri geliştiği için “güle güle” dediğinizde size el sallayabilir.
• Anne, baba, dede gibi basit birkaç kelimeyi söyleyebilir.
• Sizin veya başkalarının davranışlarını taklit ettiğini görebilirsiniz.

55. Hafta Atakları: Programlar Dünyası

Bebeğiniz gelişen zihninin sonuçları davranışlarına yansıtacaktır. Olaylar ve olayların sonuçları arasındaki bağlantıyı algılamaya başlayacaktır. Bu nedenle “Programlar Dünyası” olarak da adlandırılır.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Bebeğiniz kendi başına yürümeye çalışacaktır.
• Gülme ve ağlama arasında karışık duygular yaşar.
• Öfke nöbetleri olabilir.
• Yabancı insanlardan çekinebilir.
• Uykuya dalmakta zorlanabilir.

64. Hafta Atakları: İlkeler Dünyası

Bu atak haftasının bir diğer adı, “İlkeler Dünyası”dır. Bebeğinizin artık daha stratejik davrandığını gözlemleyebilirsiniz. Bir şey isterken kimden daha kolay alacaksa o kişiden talepte bulunur.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Yaptığınız aktivitelere dahil olmaya başlar.
• Konuşma becerisi artar.
• Duygularını yansıtır.
• Çevresindeki insanları taklit edebilir.
• Bir sonraki davranışını düşünerek hareket eder.
• İsteklerini nasıl yaptırabileceğini gözlemler, yaptırabilmek için pazarlıklar yapar.
• Şakalar yaparak sizi güldürmeye çalışır.
• Sinirli davranışlar gösterebilir.
• Aidiyet kavramı gelişir.

75. Hafta Atakları: Sistemler Dünyası

Bebeğinizin son atak haftasıdır. “Sistemler Dünyası” olarak da adlandırılır. Artık yürümeye başlayan bebeğiniz olayları algılama ve aralarında bağlantı kurma yeteneğine sahiptir. Bu süreçte bebeğinizin değerleri oluşmaya başladığı için sizi rol model aldığını unutmayın.
Bu atak haftasında sizi bekleyen değişimler:

• Nasıl davranacağını seçebildiğini fark eder.
• Olaylara karşı eskiden daha katı olan tepkileri, değişen koşullara göre daha uyumlu bir hâl almaya başlar.
• Bedenini kontrol etme konusunda daha başarılıdır.

Büyüme Atağı Tablosu

Aşağıdaki büyüme atağı tablosundan faydalanarak bebeğinizin atak haftalarını takip edebilirsiniz.

Büyüme Ataklarında Neler Yapmalı ve Nasıl Davranılmalı?

• Atakların olduğu haftaları daha kolay geçirmek için bebeğinizle bol temas hâlinde olmanız onu rahatlatacaktır.
• Atak geçirdiği dönemde uykusuz kalmamasına özen gösterebilirsiniz. Dilediği kadar kucağınızda olmasına ve meme emmesine izin verin.
• Ninni söyleyerek sesinizle sakinleştirebilirsiniz.
• Bebeğinizi temiz havada gezdirmeye çıkarabilirsiniz.
• Bugünlerin geçeceğini bilerek bebeğinize karşı sabırlı ve sevgi dolu olun.