Bebeklerde İshal Sebepleri Nedir ve Nasıl Geçer?

Bebeklerde İshal Sebepleri Nedir ve Nasıl Geçer?

Bilindiği üzere bebeklerin en sık karşılaştığı sağlık sorunlarından biri ishal. Sıvı dışkı atılma sıklığının normalden fazla olduğu bu durum, bebeği son derece olumsuz etkileyebiliyor. Peki, bebeklerde ishal neden kaynaklanır? Bu durumla nasıl başa çıkılabilir? Gelin, birlikte öğrenelim!

Bebeklerde ishal, tıpkı kabızlık gibi sık görülen rahatsızlıklardan biri. İshal bebeklerin sağlık durumunu izlemek ebeveynlerin üzerine düşen önemli görevler arasında yer alıyor. Ancak her sıvı dışkılamanın ishal olmadığını bilmek gerekiyor. Yenidoğan bebeklerin her beslenmeden sonra kaka yaptığı ve kakalarının genelde yumuşak olduğu görülüyor. Bunun yanı sıra anne sütü de bebeğin kakasını etkileyebiliyor. Dolayısıyla bebeğin her zamankinden farklı bir şekilde kaka yapması, her koşulda endişelenecek bir durum olmayabiliyor.

Bebeklerde ishal vakalarının soğukkanlı ebeveynleri bile alarma geçirebildiği görülse de birçok aile genelde hastalığın hafif geçeceğini düşünüyor. Bu nedenle bebek susuz kalmadığı sürece, ebeveynler ishali bir sağlık tehdidi olarak algılamıyor. Peki, ishal hangi durumlarda bir tehdit oluşturuyor? İshal bebeğe nasıl müdahale edilmeli? Bu sorular ve daha fazlasının yanıtları için okumaya devam edin!

Bebeklerde İshal Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde İshal Belirtileri Nelerdir?

T.C. Sağlık Bakanlığının yayınladığı Bebek ve Çocuklarda İshalin Değerlendirilmesi ve Tedavi adlı rehbere göre, bebeklerde ishal belirtileri arasında yumuşak kıvamlı dışkı, huzursuzluk, halsizlik ve ateş yer alıyor. Öncelikle bebeğinizin vücut ısısının normal olup olmadığını kontrol etmeniz gerekiyor. Çünkü ishal eğer ateşle birlikte görülüyorsa ciddi sorunlara işaret edebileceğinden acil doktor kontrolü gerekiyor.

Medline Encyclopedia tarafından yayınlanan Diarrhea in Infants adlı içerikte yer alan bilgilere göre ishal üç aylık ya da daha küçük bebeklerde hızla susuz kalmaya yol açarak ciddi problemlere sebep olabiliyor. Halihazırda en çok dikkat edilmesi gereken nokta da susuzluk hali. İshal olan bir bebekte susuzluğun ciddi, hatta hayati bir durum olabileceği paylaşılıyor. Bu sebeple bebeğinizin ishal olması halinde yeteri miktarda su aldığından emin olmalısınız. Bebeğinizin vücudundaki belirtilerde 24 saat içinde bir düzelme görülmemişse, aşağıdaki durumların varlığı halinde mutlaka doktora başvurmalısınız:

  • Kusma
  • Ağız kuruluğu
  • Uzun süre çişini yapmama
  • Gözyaşı olmadan ağlama
  • Kanlı dışkı
  • 38 dereceden yüksek ateş (üç ila altı ay arasındaki bebeklerde)

Bebekler Neden İshal Olur?

Bebekler Neden İshal Olur?

World Health Organization (WHO) tarafından yayınlanan Diarrhoeal Disease adlı rehberde bebeklerde ishalin genellikle bağırsak sistemindeki enfeksiyonun belirtisi olarak ortaya çıkabileceği belirtiliyor. Bunun yanı sıra ishalin kontamine olmuş gıdalar veya hijyen yetersizliğinden de kaynaklanabileceği paylaşılıyor. Bebeklerde ishalin olası nedenleri aşağıda sıralanıyor:

Viral ve Bakteriyel Enfeksiyon

Uluslararası tıp dergisi Journal of Clinical Trials and Regulations adlı kaynakta yayınlanan Review on Causes of Diarrhea (Bacterial, Parasitic, Viral) in Children adlı makaleye göre bebeklerde ishal vakalarının yüzde 70’i viral enfeksiyon kaynaklı ortaya çıkıyor. Enfeksiyona sebep olan virüsler arasında genellikle rotavirüs, norovirüs, adenovirüs ve star virüsü yer alıyor.

Salmonella, Escherichia coli ve Campylobacter bakterileri de bebeklerde ishale yol açabiliyor. Bakteriyel enfeksiyon durumlarında ishal çok daha ciddi bir hal alıyor. Bu tür durumlarda kramplar, dışkının kanlanması ve ateşlenme görülebiliyor. Bu durumda en kısa sürede doktora başvurmalısınız.

Kulak Enfeksiyonu

Bebeğiniz kulaklarını çekiştiriyorsa ve keyfi yerinde değilse, kulak enfeksiyonu olmuş olabilir. Bu durum ishal sebebiyle ortaya çıkabilir. WebMD adlı global sağlık platformunda yer alan uzman onaylı Could Your Child Have an Ear Infection? içeriğine göre kulak enfeksiyonunda ishale kusma da eşlik edebiliyor.

Parazitler

Journal of Clinical Trials and Regulations kaynağına göre bebeklerde ishal vakalarının yüzde 10’u parazitlerden kaynaklanıyor. Eğer bebeğinizde gaz, mide rahatsızlığı ve yağlı ishal dışkısı gözlemliyorsanız ishal parazit kaynaklı olabilir. Bu enfeksiyonlar çok bulaşıcı olduğundan bebeğin mutlaka bir doktor gözetiminde ilaç tedavisi görmesi gerekiyor.

Antibiyotikler

Antibiyotik kullanımında verilen ilaç çok önemli. Kullanılan antibiyotik, öldürmesi gereken bakterilerle birlikte yararlı bakterileri de öldürüyor olabilir. Bu durumda ishal ortaya çıkabilir. Doktor kontrolünde bu sorunu çözebilirsiniz.

Meyve Suyu

Şekerli içecekler ve meyve suları ishale neden olabilir. Bu tür gıdaları azaltırsanız ishal de beraberinde azalabilir. Bebeğinize meyve suyu yerine mevyenin kendisini vermeyi tercih edebilirsiniz.

Gıda Hassasiyeti

Gıda hassasiyeti ishal vakalarında sıkça görülen bir durum. Özellikle laktoz hassasiyeti, bebeklerde en çok görülen hassasiyetlerin başında geliyor. Bebeklerde laktoz hassasiyeti olması durumunda ishalin yanında karın ağrısı ve gaz da görülebiliyor.

Zehirlenme

İshalin yanında kusma görülüyorsa bebeğiniz yiyecek dışında ilaç, bitki, kimyasal gibi başka bir madde yutmuş olabilir. Zehirlenme ihtimali ortaya çıktığında bebeğinizi bir an önce hastaneye götürmelisiniz.

İshal Olan Bebeklerde Ne Tür Kaka Görülür?

Bebeğe Uygun Ayakkabı Nasıl Seçilir?

WebMD kaynağına göre ishal olan bebeklerin kakası sıvı-yumuşak bir yapıda ve farklı renklerde olabiliyor. Sarı veya yeşil renkli dışkılar ishal durumunda genellikle normal karşılanıyor. Fakat dışkı rengine eşlik eden huzursuzluk ve ateş belirtileri olduğunda muhakkak uzman bir hekime danışmalısınız.

Bebeklerde İshale İlk Olarak Nasıl Müdahale Edilmelidir?

Bebeklerde İshale İlk Olarak Nasıl Müdahale Edilmelidir?

T.C. Sağlık Bakanlığının kaynağına göre ishale ilk müdahale üç aşamadan oluşuyor:

  • Annenin bebeği daha sık ve uzun emzirmesi gerekiyor. Ek olarak doktor kontrolünde oral rehidratasyon sıvısı (ORS) ya da su verilebiliyor.
  • Günde belirli bir miktarda almak üzere çinko desteği sağlanabilir.
  • İshalin şiddetlenmesi, dehidrasyonun artması, iştahsızlık, ateş ve kanlı dışkı gibi belirtiler görülmesi durumunda mutlaka yeniden hastaneye başvurmalısınız.

Bebeklerde İshale İyi Gelebilecek Yiyecek ve İçecekler Nelerdir?

Bebeklerde İshale İyi Gelebilecek Yiyecek ve İçecekler Nelerdir?

Her bebeğin başına gelebilecek bir rahatsızlık olan ishal döneminde bebeğinizin ateşlendiğini ve halsiz düştüğünü gözlemleyebilirsiniz. Bebeğinize doktor kontrolünde ishal sürecini kısaltacak besinler yedirerek onun daha hızlı iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz. Belirtilerin azalmaması durumunda mutlaka hastaneye gitmelisiniz.

En Temel Besin: Su

Herkeste olduğu gibi bebeklerde de su, ishal için olmazsa olmaz. İshalle birlikte vücut halsiz düşerek sürekli sıvı kaybeder. Bu durumun önüne geçmek için bebeğiniz ishal olduğunda -önce mutlaka doktorunuza sorarak- ona bol bol su içirmelisiniz. Fakat belli aylardan önce çocuklara su verilmediğini göz önünde bulundurmalısınız.

Meyveler

Şeftali, muz, elma gibi besinler bebeğinizin ishalini geçirmede yardımcı olabilir. Bu meyveleri bebeğinize yedirmeden önce mutlaka bol suyla yıkamalısınız. Eğer minik yavrunuz bu meyveleri ısırarak yiyemeyecek kadar küçükse meyveleri püre halinde de yedirebilirsiniz.

Lapalar ve Püreler

İshal sürecinde bebeğinize vermek için pirinç lapası, patates püresi ve yoğurt çorbası gibi sindirimi kolay besinleri tercih edebilirsiniz. Bu dönemde bebeğinizin yağdan uzak durması gerektiği için yiyeceklerde yağ kullanmamalısınız. Tıpkı meyvelerde olduğu gibi lapa yapımına başlamadan önce de malzemelerinizi bol suyla yıkamalısınız.

Havuç

Bebeğiniz ishali boyunca en az su kadar vitamin ve mineral kaybı yaşayacaktır. Kaybettiği vitamin ve mineralleri ise besinlerle yerine koyabilmeniz mümkün. Bu konudaki en büyük destekçilerinizden biri ise havuç! Havucu ister suyunu sıkarak ister haşlayıp püre haline getirerek bebeğinize yedirebilirsiniz.

İshal Durmazsa Nereye Başvurulmalıdır?

İshal Durmazsa Nereye Başvurulmalıdır?

Bebeklerde ishalin durmaması, şiddetlenmesi ya da ek olarak dehidrasyon belirtileri görülmesi durumunda muhakkak acil servise başvurmak gerekiyor.

Bebeklerde yaygın görülen bir diğer problem olan kabızlık hakkında da bilgi sahibi olmak isterseniz, “Bebeklerde Kabızlık Neden Olur ve Kabızlığa Ne İyi Gelir?” isimli içeriğimize göz atabilirsiniz!


*Bu sayfada yer alan açıklamalar, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Bebeğinizde ishal görülmesi durumunda mutlaka uzman bir hekime danışmanız gerekmektedir.

Kaynaklar;