Bebeklerde Kabızlık Neden Olur? Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Bebeklerde Kabızlık Neden Olur? Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Ebeveynler için sürekli bez değiştirmekten daha kötü bir şey varsa o da şüphesiz ki hiç bez değiştirme ihtiyacı duymamak olmalı. Evet, bebeklerin kabız olması ebeveynleri bir hayli endişelendiriyor. Peki, bebeklerin kabız olup olmadığını nasıl anlayabilir ve ne gibi önlemler alabilirsiniz? Hadi öğrenelim!

Bebeklerin bağırsak hareketlerinin yavaş çalışması nedeniyle dışkılama sırasında güçlük yaşanması kabızlık olarak adlandırılıyor. Kabızlık, yetersiz ya da yanlış beslenmenin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Bu nedenle bebeğinizin gün boyu tükettiği gıdalarla yakından ilgilenmeniz gerekiyor. Bebeğinizi beslerken yapacağınız ufak tefek değişikliklerle kabızlık sorunundan kurtulabilirsiniz. Bununla birlikte ek gıdaya geçen bebeklerin beslenmesinde suyun önemli bir yer tuttuğunu da göz önünde bulundurmalısınız!

Kabız Olan Bebekler Nasıl Davranır?

Kabız Olan Bebekler Nasıl Davranır?

Bebeğinizin uyku ve yemek düzeninin bozulması ve gün içinde sık sık huzursuz olmasının altında kabızlık şikayeti yatıyor olabilir. Kabız olan bebeklerde benzer belirtiler gözlemleniyor:

  • Uzun süre kaka yapamama
  • Karın ağrısı çekme
  • Kakaların ufak boyutlu ve çok sert yapıda olması
  • Dışkılama yaparken ağrı hissetme
  • Makat bölümünde kızarıklık, çatlak ve kanama gözlenmesi
  • Rahatsız hissi nedeniyle huysuzlanma
  • Kaka yaparken ıkınma ve zorlanma
  • Kötü kokulu gaz ve dışkılama

Bebeklerde Kabızlık Ne Kadar Sürer?

Bebeklerde Kabızlık Ne Kadar Sürer?

Bebeklerde kabızlık süresi bebeğin yaşına, beslenme şekline ve varsa diğer hastalıklarına göre değişiklik gösterebiliyor. Ek gıdaya geçen bebeklerde kabızlık iki günü aşıyorsa doktorunuza başvurmanızda fayda var. Sadece anne sütü ile beslenen bebeklerin 10 güne kadar kakalarını yapmamaları normal karşılanıyor. Özellikle yalnızca anne sütüyle beslenen ve çişli bez sayısı fazla olan bebekler herhangi bir rahatsızlık belirtisi göstermiyorsa panik yapmanız gerekmiyor. Yine de her ihtimale karşı doktorunuzla iletişim halinde olabilirsiniz.

Bebeklerde Kabızlık Sebepleri

Bebeklerde Kabızlık Sebepleri

Altı aydan daha büyük bebeklerde kabızlık genellikle ek gıdaya geçilmesi sonucunda görülüyor. Katı besinlerle yeni tanışan bebeklere tam porsiyonlar vermek yerine tadımlık küçük porsiyonlar verebilirsiniz. Endişelenmeyin, bebeğin sindirim ve boşaltım sistemi zamanla bu düzene alışacaktır. Bu nedenle ek gıdaya geçiş sürecinde aceleci davranmamanız gerekiyor. Bebeklerde görülen kabızlığın aşağıdaki gibi belli başlı sebepleri bulunuyor:

  • Bebeğin uzun süre hareketsiz kalması
  • Ekmek, hamur işi, makarna tarzı besinlerin fazla tüketilmesi
  • Lif açısından zayıf gıdalara ağırlık verilmesi
  • Sağlıksız yağlarla pişirilen besinlerin ve kızartmaların tüketilmesi
  • Su tüketiminin yetersiz olması
  • Alerjik bir besinin tüketilmesi

Kabızlık belirtileri iki günden uzun sürdüğü takdirde bir hekime başvurmak gerekiyor. Bebeklerde ve çocuklarda zaman zaman oluşan ağrılı kabız, çocukların tuvaletlerini tutmalarına neden olabiliyor. Tuvaleti zamanında yapmamak ise kabızlığa yol açıyor. Çocukların bu döngüden kurtulabilmesi için semptomların özenle takip edilmesi gerekiyor.


Bebeklerde Kabızlık Yapan Yiyecekler

Bebeklerde Kabızlık Yapan Yiyecekler

Sindirimi zor olan besinler bebeklerde kabızlığa neden olabiliyor. Bu nedenle bebeğiniz ek gıdaya geçtikten sonra bol posalı ve sağlıklı yağlardan oluşan besinler tüketmesine özen gösterebilirsiniz. Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Uzmanı Dr. Ferda Özbay Hoşnut’un Dr. Sami Ulus Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi bünyesinde hazırladığı Kabızlık adlı çalışmaya göre bebeklerde kabızlığa sebep olan aşağıdaki gibi bazı besinler bulunuyor:

  • İnek sütü
  • Muz
  • Elma
  • Havuç
  • Nişasta içeren besinler
  • Ekmek, hamur işi, makarna
  • Pilav
  • Pirinç lapası

Bebeklerde Kabızlık Tedavisinde Neler Yapılır?

Bebeklerde Kabızlık Tedavisinde Neler Yapılır?

Sağlık ve Toplum dergisinde yayımlanan Kabızlığı Olan Çocuklarda Annelerin Uyguladığı Geleneksel Uygulamalar isimli araştırmaya göre, ek gıdalarla beslenen ve kabızlık şikayeti olan bebeklere tam tahıllı, meyve ve sebze içeren dengeli diyetler öneriliyor. Bunun yanı sıra çocukluk çağındaki bireylerde ekstra sıvı alımı, lif takviyesi, prebiyotik veya probiyotiklerin rutin şekilde kullanımı tavsiye edilmiyor.

Henüz ek gıdaya geçmemiş altı aydan küçük bebekler kakasını yaparken zorlanıyorsa karnına saat yönünde masaj yaparak bağırsaklarının rahatlamasını sağlayabilirsiniz. Böylece kolayca gazını ve kakasını yapmasına yardımcı olabilirsiniz. Altı aydan büyük bebeklerin ise bol anne sütü aldığından emin olmalısınız. Doktorunuzun tavsiyesi doğrultusunda içtiği su miktarını artırabilirsiniz. Ayrıca posalı yiyecekler yedirerek kakasının bağırsaklarından kolayca geçmesini sağlayabilirsiniz.

Bebeklerde Kabızlık Nasıl Geçer?

Bebeklerde Kabızlık Nasıl Geçer?

Bebeklerde kabızlığın bir an önce geçmesi için kabızlık yapan yiyeceklerden uzak tutmanız ve mümkün olduğu kadar anne sütüyle beslemeniz gerekiyor. Bebeklerde ek gıdaya geçiş döneminde tam tahıllı besinler, meyve ve sebzelere ağırlık verebilirsiniz. Bunun yanı sıra bebeğinize doktorunuzun gösterdiği şekilde masaj yaparak onu rahatlatabilirsiniz.

Bebeklerde Kabızlık Geçtikten Sonra Nasıl Beslenilmelidir?

Bebeklerde Kabızlık Geçtikten Sonra Nasıl Beslenilmelidir?

Kabızlığı önlemek için bebekleri omega yağ asitleri gibi sağlıklı yağlar bakımından zengin, lifli gıdalarla besleyebilirsiniz. Bunun yanı sıra bebeğe meyve ve sebze de yedirebilirsiniz. Eğer sütünüz varsa bebeğinizi büyük ölçüde anne sütüyle beslemeye özen göstermelisiniz. Nitekim anne sütünün sindirimi çok kolay olduğu için emilimi büyük oranda gerçekleşebiliyor.

Bebeklerde Kabızlığa İyi Gelen Doğal Besinler

Bebeklerde Kabızlık Geçtikten Sonra Nasıl Beslenilmelidir?

Dr. Sami Ulus Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Uzmanı Dr. Ferda Özbay Hoşnut’u Kabızlık çalışmasına göre bebek öğünlerindeki kepek miktarını artırmak ve günde üç kez çiğ, kabuklu meyve ve sebze tüketimini teşvik etmek gerekiyor. Posası yüksek besinlerin ve içerisinde doğal yağlar bulunan gıdalar bebeklerde sindirim problemi yaratmıyor. Ek gıdayla beslenen bebeklerde doğal besinlerin tüketimlerini artırarak kabız olan bebeğinizin bağırsaklarını rahatlatabilirsiniz:

  • Avakado
  • Fasulye
  • Bezelye
  • Su
  • Elma
  • Erik
  • Kabak
  • Semizotu
  • Tatlı patates
  • Brokoli
  • Brüksel lahanası
  • Kuru erik
  • Armut
  • Şeftali
  • Hurma
  • Yulaf ezmesi
  • Esmer ekmek
  • Kereviz
  • Şalgam
  • Domates
  • Taze sıkılmış meyve suyu
  • Salata

Bebeğinizin beslenme programını değiştirmeden önce muhakkak doktorunuza danışmanız gerekiyor. Ek gıda tüketimine geçen bebekler dahi her besini tüketemeyebiliyor. Örneğin; sekiz aydan küçük bebeklere yulaf ezmesi verilmesi önerilmiyor. Bu nedenle doktor tavsiyesi olmadığı sürece bebeğinizin öğün içeriklerini değiştirmemeniz gerekiyor.


Yenidoğan Bebeklerde Kabızlık Olduğunda Ne Yapılmalıdır?

Yenidoğan Bebeklerde Kabızlık Olduğunda Ne Yapılmalıdır?

Yenidoğan bebeğiniz sadece anne sütüyle besleniyorsa uzun süre kakasını yapmaması normal kabul ediliyor. Ancak bebeğiniz formül mama ile besleniyorsa, doktorun bebeğin ayına ve kilosuna göre verdiği ölçüye harfiyen uymanız gerekiyor. Bebeğinizin bağırsaklarıyla ilgili doğuştan bir sağlık problemi varsa ve kabızlığı üç günü geçmiş ve kanlı bir şekilde devam ediyorsa, durumu mutlaka doktorunuza iletmelisiniz.

Doktor tavsiyesi olmadığı sürece krem veya fitil gibi uygulamalara yönelmemeniz gerekiyor. Nitekim popo bölgesinin çok sık uyarılması bağırsakta tembelliğe sebep olabiliyor. Bunun yanı sıra bebeğinizi sıcak suya oturtmaktan da kaçınmalısınız. Bu uygulama bebeğinizin bağırsaklarında iltihap oluşmasına yol açabilir. Bebeğiniz kakasını yapmakta zorlanıyorsa karnına saat yönünde masaj yaparak bağırsaklarını rahatlatabilirsiniz. Ancak doktorunuzun tavsiye etmediği tüm uygulamalardan kaçınmanız gerektiğini unutmamalısınız.

Bebeklerde Kabızlığın Önlenmesi için Neler Yapılabilir?

Bebeklerde Kabızlığın Önlenmesi için Neler Yapılabilir?

ABD Sağlık Bakanlığı Ulusal Diyabet, Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsünün çalışmalarında, ek gıdaya geçen bebeklerde kabızlığı önlemek için öğünlere lifli gıdalar eklenmesi öneriliyor. Ayrıca bebeğin sıvı alımına dikkat edilmesi, mümkün olduğunca meyve ve sebze tüketmesi gerekiyor. Yalnızca anne sütüyle beslenen bebeklerde ise annenin lifli gıdalar tüketmesi, bol miktarda su içmesi ve kabızlığa yol açabilecek besinlerden uzak durması tavsiye ediliyor.

Özetle; ek gıda tüketimine geçen bebeklerde kabızlığa neden olmayacak besinlerin tüketilmesine, anne sütüyle beslenen bebeklerde ise annenin öğünlerinin dengeli olmasına özen göstermek gerekiyor. Bebeğin karın ağrısı veya kaka yapamaması durumu iki günü aştığı takdirde muhakkak hekim muayenesi tavsiye ediliyor.


*Bu sayfada yer alan bilgiler, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Bebek gelişimi hakkında en doğru bilgi için pediatri uzmanına danışmanız gerekmektedir.

Kaynaklar;