Yürüteç Nedir? Yürüteç Ne Zaman ve Nasıl Kullanılır?

Yürüteç Nedir? Yürüteç Ne Zaman ve Nasıl Kullanılır?

Her ebeveyn, çocuklarının gelişimi için elinden gelen en doğru yöntemleri kullanmaya muhakkak gayret ediyor. Peki ya siz çocuğunuzun gelişimi için doğru yöntemleri uyguladığınızdan emin misiniz? Daha açık bir şekilde sormak gerekirse, yürüteçlerin çocuk gelişiminde faydadan çok zarara yol açtığını biliyor muydunuz?

Yürüteçler gelmiş geçmiş en popüler bebek ürünleri arasında yer alıyor. Muhtemelen siz de küçüklüğünüzde yürüteç kullandınız ve bunun faydalı bir yöntem olduğunu düşünüyorsunuz. Peki, acaba yürüteçler düşündüğünüz kadar faydalı mı? Doğrusu uzmanlar, çocukların yürümesine destek olmak amacıyla sıkça başvurulan yürüteçler için pek de olumlu konuşmuyor. Son yıllarda yürüteçlerin bebek gelişimine zararlarını içeren yüzlerce araştırma yapıldı ve yapılmaya da devam ediyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nde ve Kanada’da yapılan araştırmalar, yürüteçlerin bebeklerde yaralanmalara yol açtığını ve kas gelişimini olumsuz yönde etkilediğini ortaya koyuyor.


Son yıllarda geleneksel yürüteçler yerine, çocukların yürümesine destek olabilecek ve kas gelişimlerini olumsuz şekilde etkilemeyecek “yürüme arkadaşları” popülerliğini artırıyor. Siz de çocuğunuz için en faydalı yürüteç modelini seçerken konuyu araştırmayı ve uzmanından öğrenmeyi ihmal etmemelisiniz!

Yürüteç Nedir?

Yürüteç Nedir?

Yürüteç, yürümeyi öğrenmeye çalışan çocuklar için yardımcı bir araç olarak kabul ediliyor. Genellikle çember şeklinde olan yürüteçler çocuğun asılı kalacak şekilde oturmasını sağlayan bir tasarıma sahip oluyor. Bu araçların dört veya sekiz tekerlekleri modelleri de bulunuyor.

Yürüteç Kaç Aylıkken Kullanılır?

Yürüteç Kaç Aylıkken Kullanılır?

Yürüteçler için belirtilen yaş aralığı 6 ay ila 3 yaş arasında oluyor. Bebekler yaklaşık olarak 8 ay ila 1 yaş aralığında ayaklanmaya, mobilyalardan tutunarak sıralamaya ve yürümek için gerekli egzersizleri yapmaya başlıyor. Yürüme evresini hızlandırmak adına yürüteçler de genellikle bu dönemlerde kullanılıyor. Ancak bir bebeği 8 aylıkken yürütmeniz için aslında hiçbir sebep bulunmuyor!

İlk adımlarını atmaya başladığı dönemde bebeğin gelişimini yürüteç yerine kendi başına ve sizin şefkatli desteğinizle normal koşullarda sürdürmesi öneriliyor. Bebeklerin bu tür dönüm noktalarını kendi hızları ile geçmeleri, gelişimleri açısından daha olumlu sonuçlar sağlıyor.

Yürüteç Kullanmanın Avantajları Var mı?

Yürüteç Kullanmanın Avantajları Var mı?

Yürüteçler;

  • Yeni hareketlenen bebeklere daha önce sahip olmadıkları bir hız ve özgürlük sunarak onları bilişsel olarak yürümeye teşvik ediyor.
  • Bebeğe yürümeyi öğrendiği zaman keşfedebileceği hazineleri gösteriyor ve bağımsızlık duygusunu besliyor.
  • Ayrıca zihinsel uyarıcı görevini de üstleniyor.

Tüm bu avantajlar, aynı zamanda bazı olumsuz sonuçlara da neden olabiliyor. Peki, yürüteç kullanımı sizce tam olarak ne gibi sorunlar doğuruyor olabilir?

Yürüteç Kullanmak Zararlı mı?

Yürüteç Kullanmak Zararlı mı?

Yürüteçler, çocukların çok daha kolay ve hızlı hareket etmesini sağlıyor fakat bu durum tek başlarına yürüme isteklerini azaltıyor. Yürüteç ile hızlı hareket edebileceğini keşfeden çocuklar yürümeyi öğrenme motivasyonlarını kaybedebiliyor. Bebeğinizin yürüme evresinde yardım almasını istiyorsanız, ona ellerinizi uzatmanız yeterli olacaktır.

Amerikan Pediatri Akademisi, yürüteçler nedeniyle her yıl binlerce bebeğin acil servise geldiğini belirtiyor. 1990 ve 2014 yılları arasındaki yaralanma verilerine göre, 15 aylıktan küçük yürüteç kullanan ve acil servise başvuran çocuk sayısı 230 bin 676 olarak açıklandı. Bu yaralanmaların yüzde 90’ı baş ve boyun bölgesindeydi.


Yürüme arkadaşları da dahil olmak üzere tüm yürüteç modelleri çocukların üst gövdesini açıkta bırakıyor ve onlara sahip olamayacakları bir hız sunuyor. Yürüteç kullanan bebeklerde yaralanmaların en yaygın nedeni de çocukların kendilerini hızla ittirerek merdivenlerden düşmesi oluyor.

Öte yandan, yürüteçler merdivensiz evlerde de ciddi riskler barındırıyor. Yürüteciyle hızla ocağa veya masaya çarpan çocuklar sıcak sıvı dökülmesi nedeniyle yanma riskiyle karşı karşıya kalabiliyor. Ayrıca kafalarına veya omuzlarına normalde ulaşamayacakları ağır ve sert cisimler de düşürebiliyor.

Kanada’da 2004 yılından itibaren yürüteçlerin üretiminin, ithalatının, reklamının ve satışının yasaklandığını biliyor muydunuz?


Yürüteç Ne Kadar Kullanılmalı?

Yürüteç Ne Kadar Kullanılmalı?

Yürüteçler mümkün olduğu kadar az kullanılmalı, hatta kullanılmamalı! Bir çocuğun doğru gelişimsel süreç içerisinde yürümeyi öğrenebilmesi için karın üstünde yuvarlanması, yerde desteksiz oturabilmesi, sürünebilmesi, ayağa kalkmak için kendini çekmesi, mobilya ve diğer sabit nesnelerin etrafında tutunarak hareket etmesi gerekiyor.

Tüm bu eylemler, bebeklerin yerde bolca vakit geçirmesi anlamına geliyor. Fakat yürüteç kullanan bebekler bu hareketleri yeteri kadar uygulayamıyor veya uygulamak istemiyor. Bundan dolayı yürüteç kullanılacaksa dahi günde bir saati aşmaması gerekiyor.

Doğru Yürüteç Nasıl Seçilir?

Doğru Yürüteç Nasıl Seçilir?

Yürüteç alma fikrinde kararlıysanız güvenlik önlemleri yüksek yürüteçler almanız gerekiyor. Son yıllarda üretilen yürüteçler çocukların yaralanma riskini azaltmak amacıyla bazı güvenlik önlemleri sunuyor. Örneğin; tekerlekler için hız ayarı sunan modeller bulunuyor. Bu yürüteçlerin hızları düşürülebildiği için çocuğun kontrolü de kolaylaşıyor. Tekerlek frenleme sistemi ile yürütecin herhangi bir tekerleği diğerlerinden daha alçak konumda olursa tekerlekler frenleniyor. Böylelikle çocuğun merdivenlerden yuvarlanma riski de azalıyor.

Kapıdan geçemeyecek genişlikteki yürüteç modelleri ise çocuğun bulunduğu odadan çıkmasına engel oluyor. Bu sayede bebek girmemesi gereken odalarda tehlikeli durumlardan uzakta kalabiliyor. Ancak yüksek güvenlikli yürüteç modelleri de diğer modellerde olduğu gibi çocukları “rahat yürüme özgürlüğüne” alıştırarak mobilyalardan tutunarak kalkma, desteksiz adım atma ve bacak kaslarından yardım alma gibi konularda yavaşlatabiliyor.

Bebeği Yürümeye Teşvik Etmek için Neler Yapılabilir?

Bebeği Yürümeye Teşvik Etmek için Neler Yapılabilir?

Oturmayı tam anlamıyla çözen ve artık farklı hareketleri keşfetmek isteyen 6 aylık ve daha büyük bebeklerin, yürüteç yerine yerde karın üstü aktivitelerle meşgul olması öneriliyor. Karın üstü zamanı sayesinde hareket etmek isteyen bebekler baş, boyun, bacak ve kol kaslarını çalıştırıyor. Bu sayede emekleme ve yürüme evrelerine daha sağlam temellerle ulaşabiliyor.

Bebeği yürümeye teşvik etmek için ilgisini çeken nesneleri uzak bir noktaya yerleştirip elinden tutarak destek olabilirsiniz. Sabit aktivite masaları alarak daha uzun süre ayakta durmasını sağlayabilirsiniz. Aktivite masaları bebeklerin ilgisini çeken sesli oyuncaklar, farklı dokulardaki nesneler ve aynalara sahip olabiliyor. Bununla birlikte çocuğun zıplamasını sağlayacak salıncakları da tercih edebilirsiniz. Ancak çocukların bu ürünlerle de uzun süre oynatılmaması ve yalnız bırakılmaması gerektiğini unutmamalısınız.

Bebeklerin Yürümesi için Hangi Alternatif Gereçler Tercih Edilebilir?

Bebeklerin Yürümesi için Hangi Alternatif Gereçler Tercih Edilebilir?

Bebeğinizi yürümeye teşvik edecek bir araç arıyorsanız yürüme arkadaşlarından destek alabilirsiniz. Geleneksel yürüteçlerin aksine yürüme arkadaşlarının genellikle iki tane büyük tekerleği oluyor. Bebek bu araç ile yürüteçte olduğu kadar hızlı hareket edemiyor. Bacakları ise yürüteçte olduğu gibi asılı pozisyonda kalmıyor.

Yürüme arkadaşları ile bebeklerin ayakları yere tam basıyor. Böylece bebek, parmak ucuyla ittirme hareketi yapmak yerine tüm vücudundan destek alarak kendisini ittirebiliyor. Ancak bu ürünler de geleneksel yürüteçlerin barındırdığı pek çok riski barındırıyor. Bundan dolayı yürüme arkadaşlarının da muhakkak gözetim altında kullanılması gerekiyor.

Özetle; yürüteçler ve benzer gereçlerin tümü, normal şartlarda bir bebeğin ulaşamayacağı hızı bebeklere sunan, ev içerisinde kontrolsüz hareket özgürlüğü sağlayan araçlar olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle bebeğinizin yürüme sürecinde ona daha fazla vakit ayırarak doğrudan kendiniz destek sağlamayı tercih edebilirsiniz.


*Bu sayfada yer alan bilgiler, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Yürüteç kullanımı hakkında en doğru bilgi için pediatri uzmanınıza danışmanız gerekmektedir.