Üyelik
Minik çocuğunuz evde sıkıldığında eline ilk geçen tableti mi oluyor? Ya da saatlerce aynı çizgi filmi izlemekten hiç mi bıkmıyor? Belki de onun dikkatini çekecek eğitici ama eğlenceli aktiviteler arıyorsunuzdur. İşte tam da bu noktada evde eğitici oyunlar devreye giriyor!
Okul öncesi eğitici oyunlar çocukların motor becerilerini geliştirirken, ebeveyenlerle birlikte geçirilen zamanı da çok daha özel kılıyor. Peki, hangi oyunlar gerçekten işe yarıyor? Oyunlar sadece eğlence değil öğrenmeyi de beraberinde getiriyor mu? Hazırsanız çocuklarla evde kaliteli zaman geçirme imkanı sunan eğitici oyunları keşfetmeye başlayalım!
Bir çocuğun “Oyun oynuyorum.” dediğinde aslında neler öğrendiğini bilseniz belki de o anı daha dikkatli izlersiniz. Çünkü oyun çocukların dünyayı tanıma, anlamlandırma ve kendilerini ifade etme biçimi olarak kabul görüyor. Üstelik bu sadece eğlence değil aynı zamanda öğrenmenin en doğal yolu olarak da biliniyor. Evde yapılabilecek Montessori etkinlikleri gibi seçenekler gelişime farklı faydalar sağlıyor.
Yapılan araştırmalar oynarken öğrenmenin son derece verimli olduğunu vurguluyor. Hayal gücüyle kurgulanan bir evcilik oyunu dil gelişimini ve sosyal becerileri fark ettirmeden güçlendiriyor. Ev ortamı çocukların en güvende hissettiği yerdir. Bu da öğrenmeye açık olmalarını kolaylaştırıyor. Kendi evinde kendi oyuncaklarıyla oynarken çocuk hem rahatlayıp hem de öğrenme sürecini daha içselleştiriyor.
Bir çocuğun oyun oynarken aslında beynini nasıl çalıştırdığını hiç düşündünüz mü? Belki sadece birkaç legoyla bir kule yapıyor gibi görünür ama aslında orada dikkat, mantık yürütme, planlama ve problem çözme becerileri devrede! İşte bu yüzden oyun bilişsel gelişimin en güçlü destekçilerinden biri. Bilişsel gelişim öğrenme, hatırlama, karar verme, odaklanma gibi zihinsel süreçleri kapsıyor.
Evde oynanabilecek eğitici oyunlar ile çocuk farkında olmadan öğreniyor. Zorlanmadığı ve baskı hissetmediği için keyif alıyor. Eşleştirme kartlarıyla oynarken çocuk hem görsel hafızasını çalıştırıp hem de dikkat süresini uzatıyor. Bloklarla yapılan kulelerde denge kurmayı öğrenirken aynı zamanda neden-sonuç ilişkisini kavrıyor. Araştırmalara göre oyunlar merak duygusunu da besliyor. “Bu böyle olursa ne olur?” veya “Şimdi ne yapmalıyım?” gibi sorularla düşünüp sorgulamaya başladığından çocuğun zihinsel esnekliğini artırıyor.
Günlük koşturmacalar içinde bazen fark etmeden çocuklarla geçirilen zaman ertelenebiliyor. Ama aslında onların en çok ihtiyaç duyduğu şey birlikte geçirilen nitelikli anlar. Bu yüzden ebeveyn-çocuk etkileşimini güçlendirmek büyük önem taşıyor. Bu etkileşim sadece sohbet etmekle sınırlı değil. Bazen birlikte bir oyun oynamak, kitap okumak hatta kek yapmak dahi aranızdaki bağı derinleştirebiliyor.
Evde okul öncesi etkinlikleri bağı güçlendirmenin yolu olarak kabul görüyor. Mesela çocuğunuzla kukla gösterisi yapabilir, birlikte lego şehirleri kurabilir ya da hayali kafede sipariş alabilirsiniz. Oyun sırasında kurulan göz teması, kahkahalar ve küçük diyaloglar ilişkiyi güçlendiriyor. Birlikte geçirilen keyifli zamanlar çocuğun motor gelişimi ile duygusal gelişimini de destekliyor. Araştırmalar sonucunda edinilen bilgiler kendini kolayca ifade eden çocukların öz güvenli olduğunu gösteriyor.
Çocuğunuz bir işe başladıktan kısa süre sonra ilgisini kaybediyor mu? Oyuncaklarıyla oynarken ya da bir etkinlik yaparken kolayca sıkılıyor mu? Merak etmeyin bu durum pek çok okul öncesi çocukta görülebiliyor. Dikkat gerektiren oyunlar sayesinde çocuklar bir işi başından sonuna kadar takip etme becerisi kazanıyor. Örneğin hafıza kartları ya da “Ben kimim?” gibi tahmin oyunları çocuğun zihinsel olarak oyuna odaklanmasını sağlıyor.
Lego, puzzle, eşleştirme kartları ya da labirent oyunları gibi aktiviteler çocuğun dikkatini toplamayıp planlama ve problem çözme becerilerini geliştirmesine yardımcı oluyor. Okul öncesi zeka geliştirici oyunlar sırasında çocuğunuzun dikkatini farkında olmadan nasıl topladığını izlemek onun gelişimini daha yakından gözlemlemenize olanak tanıyor. Uludağ Üniversitesi tarafından yapılan araştırmalar da bu durumu destekler nitelikte.
Sayıları ve renkleri öğrenmek çocuklar için sadece okul öncesi bir hazırlık değil aynı zamanda dünyayı anlamlandırmanın ilk adımı şeklinde biliniyor. Pek çok araştırmaya da dahil edilen sayı ve renk öğreten etkinlikler küçük yaştaki çocuklar için ideal gelişim aracı olarak kabul görüyor. Renkli bloklar, boncuk dizme oyunları, sayı kartları ya da renk eşleştirme aktiviteleriyle çocuklar hem öğrenip hem de keyifli vakit geçiriyor.
Sayı etkinlikleri ile çocuk sayma becerisini kazanırken miktar kavramını da öğreniyor. “Bir elma, iki kalem” diyerek yaptığı basit alıştırmalar dahi ilerideki matematik öğreniminin temelini oluşturuyor. Renklerle yapılan oyunlar da görsel algıyı geliştirip objeler arasında farkındalık yaratıyor. Çocuğunuzla geçirdiğiniz renkli anlar ebeveyn-çocuk bağınızı kuvvetlendiriyor, sıcak anılar biriktirmenize de yardımcı oluyor ve çocuğunuzun gelişimine de katkı sağlıyor.
Minik ellerin tutuşu güçlendikçe ve adımlar daha dengeli hale geldikçe bir şeylerin yolunda gittiğini fark edersiniz. Bu gelişimin merkezinde motor beceriler yer alıyor. Bu becerilerin en doğal ve en eğlenceli destekçisi ise şüphesiz oyunlar oluyor. Motor becerileri ince motor ve kaba motor şeklinde olmak üzere temelde ikiye ayrılıyor. İnce motor kalem tutma, düğme ilikleme veya makasla kesme gibi el-göz koordinasyonu gerektiren becerileri kapsıyor.
Kaba motor ise zıplama, koşma ya da tırmanma gibi büyük kas gruplarının çalıştığı hareketleri içeriyor. Her iki beceri de çocuğun hem fiziksel hem zihinsel gelişimi için büyük önem taşıyor. Oyun hamurlarıyla şekil yapmak, boncuk dizmek ya da lego parçalarını birleştirmek gibi aktiviteler ince motor gelişimini destekliyor. Saklambaç, ip atlama veya dans etme gibi hareketli oyunlar ise kaba motor becerileri geliştiriyor. Bilimsel değer taşıyan kaynaklarla faydası ispatlanan oyunlar çocukların psikolojisini de olumlu yönde etkiliyor.
Evde çocuklarla kaliteli vakit geçirmek istiyorsunuz ama ne oynayacağınızı bilemiyor musunuz? Endişelenmeyin. Çünkü eğitici oyunlar sandığınızdan çok daha basit ve ulaşılabilir özelliklere sahiptir. Hem öğrenmeyi destekleyen hem de eğlenceli vakit geçirmenizi sağlayan oyunlarla çocuğunuzun gelişimine katkıda bulunabilirsiniz. Aynı zamanda dramatizasyon sürecine de fayda sağlayabilirsiniz.
3-6 yaş oyun önerileri arasında son derece popüler olan eşleştirme kartları hafızayı güçlendirmek için de en eğlenceli yöntemlerden biri. Renkli kartlar üzerine çizilen hayvanlar, meyveler ya da nesnelerle oynanan oyun çocukların dikkatini toplayıp görsel hafızasını geliştirmesine yardımcı oluyor. Oyunun mantığı da oldukça basit. Kartlar kapalı şekilde dizilip sırayla iki kart açılıyor. Ardından eşler bulunmaya çalışılıyor.
Kart eşleştirme oyunu sayesinde çocuklar hem görsel ipuçlarını tanımayı öğrenip hem de sırayla oynama veya sabırlı olma gibi sosyal beceriler geliştiriyor. Her yaştan çocuğa göre uyarlanabilen hafıza kartlarıyla evde keyifli ve öğretici anlar sizi bekliyor. Academic Journal of History and Idea’da yayınlanan bir makalede de bu tip oyunların zihinsel gelişime büyük oranda katkı sağladığı belirtiliyor.
Hikâye tamamlama oyunu çocuğunuzun hayal gücünü harekete geçirirken dil becerilerini geliştirmesine de yardımcı oluyor. Çocuklar için evde etkinlikler ararken karşınıza çıkan oyunda ilk olarak siz bir cümleyle başlarsınız. Ardından çocuğunuz devam eder. “Bir gün küçük bir tavşan ormanda kaybolmuş…” dediniz mi gerisi tamamen yaratıcılığa kalmış!
Bu oyunla çocuklar kelime dağarcığını genişletiyor. Aynı zamanda cümle kurma pratiği yaparak olaylar arasında bağlantı kurmayı öğreniyor. Yatmadan önce veya gün içinde küçük bir mola verirken oynanabilecek bu oyunla fazlasıyla eğlenebilirsiniz.
Minik ellerin büyük işler başardığını görmek ister misiniz? Lego ve manyetik blok oyuncakları tam da bunun için harika birer araç. Çocuklar bu oyuncaklarla oynarken el becerilerini geliştirebiliyor. Ayrıca hayal güçlerini de konuşturuyor. Kulel, köprü ya da ev ne isterlerse onu inşa ediyor.
Okul öncesi motor beceri oyunları ince motor becerilerini destekliyor. Aynı zamanda problem çözme ve planlama gibi bilişsel yetileri de güçlendiriyor. “Bu parça buraya uyar mı?” ya da “Şimdi ne inşa etsem?” gibi sorularla çocuklar düşünmeye, denemeye ve üretmeye başlıyor. Birlikte oynandığında ise takım çalışması ve paylaşma becerileri de gelişiyor.
Okul öncesi dikkat geliştirici oyunlar denildiğinde akla parmak kuklası da geliyor. Parmak kuklasıyla koskoca bir dünyayı canlandırmak mümkün. Parmak kuklalarıyla oynanan rol yapma oyunları çocukların hayal gücünü ve sosyal becerilerini geliştiriyor. Bu tür oyunlar çocukların dili daha etkin kullanmasını, cümle kurma yeteneklerinin gelişmesini ve farklı karakterleri canlandırarak empati becerisi kazanmasını sağlıyor. Aynı zamanda utangaç çocuklar için de güvenli bir ifade alanı yaratıyor.
Tık tık, şıkır şıkır, dın dın! Evde küçük bir konser vermeye ne dersiniz? Ritim aletleri ve müzik oyuncakları çocukların eğlenip kendilerini ifade etmelerine imkan tanıyor. Marakas, tamburin, küçük davullar ya da piyanolu oyuncaklar sayesinde çocuklar ritim duygusunu keşfederek müziğin büyülü dünyasına ilk adımlarını atıyor. Bu tür oyuncaklar işitsel algıyı geliştiriyor, dikkat süresini artırıyor ve koordinasyonu destekliyor. Birlikte şarkı söylemek, ritim tutmak veya dans etmek de aile içi bağı güçlendiriyor.
Ev ortamında çocukların gelişimini desteklemek adına yapılan eğitici oyunların etkili olabilmesi uygulama şekline doğrudan bağlı. Bu nedenle ebeveynlerin oyun sürecine bilinçli ve planlı bir şekilde dahil olmaları büyük önem taşıyor. Oyun yoluyla öğrenme sürecini desteklemek isteyen ebeveynler için yol gösterici olan tüyolar çocukların gelişimine doğrudan katkı sağlamayı hedefliyor.
Çocukların ekran karşısında geçirdiği süreyi azaltmak hem fiziksel hem de zihinsel gelişimleri için önem taşıyor. Evde ekran kullanımını sınırlamanıza yardımcı olacak bazı etkili yöntemler şöyle sıralanabilir:
Çocuklar düzeni sevip güvenli bir ortamda gelişiyor. Bu nedenle oyun saatini günlük rutin haline getirmek onların duygusal ve zihinsel gelişimlerine büyük katkı sağlıyor. Her gün belirli saatte oyun oynamak çocuğun gününü planlamasına yardımcı olurken sorumluluk bilincini de destekliyor. Rutin haline gelen oyun saatleri sayesinde çocuklar ne zaman eğleneceklerini bilerek bu zamanı dört gözle bekliyor. Ayrıca ebeveyn-çocuk etkileşimi için de düzenli fırsatlar yaratılmış oluyor.
*Bu sayfada yer alan bilgiler, tıbbi tavsiye niteliği taşımamakta olup yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Çocuğunuz için eğitici oyunlar ile ilgili öncelikle doktorunuzdan onay almanız gerekmektedir.
Kaynaklar;
Benzer Başlıklar
Loading...
