Dramatizasyon Nedir? Faydaları Nelerdir?

Dramatizasyon Nedir? Faydaları Nelerdir?

Keşfetme ve öğrenme sürecini çok daha verimli, yaratıcı ve eğlenceli kılan dramatizasyon tekniği, son yıllarda ülkemizde de giderek yaygınlaşan eğitim yöntemlerinden biri. Peki, sizce dramatizasyon tam olarak nedir ve ne işe yarıyor olabilir?

Çocukların ruhsal ve zihinsel gelişimindeki en önemli evre olarak kabul edilen okul öncesi dönemde, eğitim programlarının mümkün olduğu kadar verimli ve öğretici olması gerekiyor. Bu noktada çocukların eğitiminde öğretici olmak kadar yaratıcı ve eğlenceli tekniklere başvurmak da önemli. Çocuğunuzun bilişsel gelişimine katkı sağlayan ve hayal gücünü ateşleyen dramatizasyon yöntemi, bilgilerin daha kolay öğrenilmesini sağlıyor ve eğitim sürecini daha keyifli hale getiriyor. Tabiri caizse “yaşayarak öğrenmenin” anahtarı olan dramatizasyon tekniğine dair, diğer önemli detayları da öğrenmeye hazır mısınız?

Dramatizasyon Nedir?

Dramatizasyon Nedir?

Kısaca taklit etme ve rol yapma olarak tanımlayabileceğimiz dramatizasyon, çocukların farklı roller üstlenerek yaşanmış veya yaşanma ihtimali yüksek senaryoları canlandırmasını ifade ediyor. Science Direct tarafından yapılan bir araştırmaya göre, yaratıcı yetiyi harekete geçiren ve sözlü anlatımın gelişiminde rol oynayan dramatizasyon tekniği öykü anlatma, grup konuşması ve drama oyunları gibi programları içeriyor.

Doç. Dr. Cahit Kavcar tarafından kaleme alınan ve Türk Eğitim Derneği tarafından yayımlanan bir makaleye göre, dramatizasyon tekniğinde çocuklar yetişkin rolü yaparak kendi duygularını kontrol etmeyi öğrenirken kaygı ve problemlerini dile getirme imkanı da elde ediyor.

Araştırmalar öğrenme sürecinde görme duyusununun yüzde 75, işitme duyusunun yüzde 13, dokunma duyusunun yüzde 6, koklama ve tat alma duyularının ise ayrı ayrı yüzde 3 oranında etkili olduğuna dikkat çekiyor. Bu veriler ışığında görerek, yaşayarak, belirli bir olayı veya durumu eyleme dökerek ve “yaparak” öğrenme imkanı tanıyan dramatizasyon tekniğinin son derece başarılı sonuçlar doğuracağı öngörülebilir.


Dramatizasyon Teknikleri

Çocukların iç dünyasına ve günlük yaşantılarındaki tecrübelerine ışık tutan dramatizasyon, yaşama dair ders verici niteliği bulunan konuları çoğunlukla bir metne bağlı kalmadan senaryolaştırma ve rol yapma tekniğiyle uygulanıyor. Dramatizasyonda öğretilmek istenen konu, yönlendirici bir lider eşliğinde ve çocuklar arasındaki rol paylaşımıyla sergileniyor.

Hayvanlara merhametle yaklaşmayı, yardımsever ve paylaşımcı olmayı, insan ilişkilerinde saygılı ve hoşgörülü olmayı öğütleyen bu sahneler, çocukların empati yeteneğini perçinleyerek zihinlerinde daha kalıcı ve öğretici bir etki yaratıyor. Çünkü çocuk, gerek jest ve mimikleri gerekse de sözlü anlatımıyla olayın içindeki herhangi bir duygu ve düşünceyi yansıtmayı öğreniyor. Böylece yaşama dair daha somut ve gerçekçi bir deneyim elde edebiliyor.

Dramatizasyon Yöntemleri

Çocukların olaylara çok yönlü bakabilmesini sağlayan dramatizasyonu uygulamanın iki farklı yöntemi mevcut. Türk Eğitim Derneği tarafından yayınlanan makaleye göre dramatizasyon, bir metin üzerinden veya metinden bağımsız olacak şekilde iki farklı yöntemle uygulanabiliyor.

  • Birinci yöntem: Metinden bağımsız uygulanan dramatizasyon tekniğinde öğrencinin geçmişte gördüğü veya duyduğu herhangi bir olay yeniden yorumlanıyor. Bu teknikte öğrencilerin kendisini belirli bir kişinin yerine koyması, onunla empati yaparak o kişiyi yansıtan role bürünmesi ve canlandırması bekleniyor.
  • İkinci yöntem: Öğretici ve eğitici bir metnin canlandırılması yoluyla uygulanan dramatizasyon yöntemi, yazılı metinleri çok daha kolay kavramayı ve akılda kalıcı olmasını sağlıyor. Olaylar bir masala veya hikayeye dayanabiliyor ve metnin düz anlatımdan sıyrılarak gerçekleşmiş versiyonunu aktarmayı hedefliyor.

Dramatizasyon Tekniklerinin Faydaları

Dramatizasyon Tekniklerinin Faydaları

Sizce çocuğunuz okuduğu veya duyduğu bir öğretiyi mi daha kolay kavrayabilir; yoksa deneyimlediği mi? Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü bünyesinde hazırlanan Okul Öncesi Eğitimde Drama ve Öğretmenin Rolü başlıklı makaleye göre, dramatizasyon yöntemi öğrenilenlerin çok daha kalıcı olmasını sağlamakla birlikte çocuklara eleştirel düşünme, dinleme, iş birliği yapma ve empati becerilerini geliştirme imkanı tanıyor. İşte dramatizasyonun diğer faydaları:

  • Bilişsel gelişim: Yaşanmış veya yaşanması muhtemel olayların canlandırılması, çocukların yeni becerileri ve kavramları uygulamalı olarak deneyimlemesini sağlıyor. Dramatizasyonda canlandırılan olaylar çocukları daha yaratıcı düşünmeye teşvik ediyor ve hayal gücünü harekete geçiriyor.
  • Duygusal gelişim: Çeşitli kimliklere bürünerek rol yapmak çocuklarda farklı durumlara karşı uygun duygusal tepkiyi verme becerisini geliştiriyor. Karakteri canlandıran ve o karakterle empati kuran öğrenci, günlük hayatta karşılaşabileceği benzer durumlara karşı daha hazırlıklı hale gelebiliyor.
  • Sosyal gelişim: Dramatizasyon tekniği sayesinde olayları farklı yönlerden değerlendirebilme şansı elde eden çocukların iş birliği yapma ve demokratik davranma kabiliyeti gelişiyor. Çeşitli sosyal rolleri inceleyen ve hikayedeki karakterle içsel bağlantı kuran öğrenciler, bağımsız düşünebilmeyi veya hoşgörülü yaklaşımı benimsemeyi öğreniyor.
  • Motor becerilerinin gelişimi: Bir hikayeyi jest ve mimiklerle canlandıran, karakterin hareketlerini taklit eden ve somut figürler eşliğinde karşı tarafa aktaran öğrencinin motor becerilerinde de gelişim gözlemlenebiliyor.
  • Problem çözme becerilerinin gelişimi: Dramatizasyon tekniğinde çocuklar büründükleri rolün yüzleştiği durum veya olaylar karşısında merak duygusunu harekete geçirerek çözüm odaklı davranma kabiliyeti geliştiriyor. Alternatif dünyalar ile tanışan çocuklar, problemi kısa sürede çözme ve akılcı davranma yetisi kazanıyor ve ucu açık olaylar karşısında mantıklı çözümler üretebiliyor.

Dramatizasyonun Faydaları ve Uygulama Alanları

Uzman psikologlara göre çocuk gelişimi ve okul öncesi eğitimde taklit yaparak öğrenmenin son derece büyük bir payı mevcut. Yani yalnızca açıklama ve bilgi verme odaklı eğitimden ziyade dramatizasyon ve canlandırma tekniğini uygulamak çok daha verimli sonuçlar elde etmeye yardımcı oluyor.

Dramatizasyon tekniklerinde bir şarkı hikayeleştirilerek canlandırılabileceği gibi, öykü ve masallar da doğaçlama yöntemiyle yeniden uyarlanabiliyor. Öğrenci, çeşitlenen hikayelerde kimi zaman farklı bir insan, kimi zaman herhangi bir hayvan veya varlığı canlandırabiliyor. Basit matematik dahil neredeyse tüm derslerde uygulanabilen dramatizasyon, bilgiyi daha eğlenceli ve kalıcı hale getiriyor.

Dramatizasyonun Çocuğunuza Etkisi

Dramatizasyonun Çocuğunuza Etkisi

Dramatizasyon teknikleri ile doğaçlama sergilenen oyunlarda çocuklar duygularını daha rahat ifade edebiliyor. Araştırmalar, bu süreçte hislerini ve düşüncelerini aktarma imkanı elde eden çocukların stres ve kaygı durumlarıyla daha kolay başa çıkabildiğini vurguluyor. Örneğin; uçağa binmek veya diş hekimine gitmek çocuğunuzu endişelendiren bir durum ise dramatizasyon tekniğini uygulayabilir ve çocuğunuzun bu kaygıyı daha güvenli bir alanda ifade etmesine imkan tanıyabilirsiniz.

Dramatizasyonda anlatıyı ve sonuçlarını yakından inceleme imkanı elde eden çocuklar, gerçek hayatta karşılaşabileceği benzer durumlarda daha kontrollü olmayı öğrenebiliyor. Dramatizasyon sayesinde sezgileri gelişen, çözüm odaklı olmayı öğrenen ve belki de daha önce hiç tanımadığı bir dünyanın derinliklerine inme şansı elde eden çocuklar, gerçek hayatta alışkın olmadığı olay ve durumlara daha kolay adapte olabiliyor.

Örgün Eğitim Öncesi Dramatizasyonun Faydası

ABD merkezli bir uzaktan eğitim kurumu olan Penn Foster Kariyer Okulunun web sitesinde yer alan bir makaleye göre, okul öncesi eğitimde dramatizasyon tekniği ile tanışan ve hayali senaryoları canlandıran çocuklar, duygularını özgürce ifade edebilmeyi, farklı bakış açısı kazanabilmeyi ve hissetiklerini yapıcı bir şekilde dışa vurmayı öğreniyor. Bunun yanı sıra “bir başkası” gibi davranarak farklı bir kimliği içselleştirme yetisi de kazanan çocuklar, çok daha hoşgörülü ve anlayışlı bir yaklaşım kazanabiliyor.

Dramatizasyon canlandırılırken grup dinamiklerini yönlendirmeyi ve farklı karakterlerle iş birliği içerisinde olmayı öğrenen çocuklar, gerçek hayatta da bu becerilerden faydalanabiliyor.

Çocuklarda eğitim ve öğretim sürecine dair merak ettikleriniz için Çocuğunuzun Bilişsel ve Fiziksel Becerileri adlı içeriğimize de göz atmayı ve Eti Cicibebe’yi takipte kalmayı unutmayın!


*Bu sayfadaki bilgiler yalnızca genel bilgi sağlamak amacıyla sunulmuştur ve tıbbi öneri yerine geçmemelidir. En doğru ve güvenilir bilgiler için konuyla ilgili uzmanlara başvurmanız tavsiye edilir.

Kaynaklar;

Bir cevap yazın