Çocuğunuzun kalın ve ince motor becerilerini geliştirmek için farklı yöntemler kullanmalısınız.
Konu çocuk gelişimi olduğunda, “motor becerisi” en sık dile getirilen kavramlardan biri oluyor. Peki, motor becerisi nedir sorusunu size yöneltecek olursak nasıl bir yanıt verirdiniz? Şöyle ki motor becerisi, kol ve bacakların belirli bir eylemi gerçekleştirebilmesi için hareketleri kontrol etme yetisini ifade ediyor. Kaba motor becerileri adım atma, kolları kaldırma ve salınma gibi daha temel hareketleri kapsarken, ince motor becerisi ise nesneleri kavrama, aletleri uygun bir şekilde tutma ve kullanma gibi yetenekleri içine alıyor. Çocuğunuzun motor gelişimine dair merak ettiğiniz detayları sayfanın devamında bulabilirsiniz.
Motor gelişimi çocuğunuzun büyük ve küçük kaslarını nasıl kullandığıyla ilgilidir. Vücudu hareket ettirmek için büyük kas grupları kullanılır. Yürümek, koşmak, zıplamak gibi… Bu gibi aktiviteleri yapabilmek için kalın motor becerilerine ihtiyaç vardır. İnce motor yani küçük kaslar ise; kalem kullanmak, ip bağlamak, giyinmek, saç taramak, çatal ve bıçak kullanmak gibi el ve parmakların işlevsel kullanımı ile ilgilidir. Bunun için dikkat ve konsantrasyon gereklidir. Bebekliğin ilk döneminde kalın motor becerileri gelişir. Ama özellikle 2 yaş sonrasında, ay ay ince motor gelişimi hızlanır.
Çocukların kasları geliştikçe daha çok aktivite yaparlar. Dış dünyaya merak ve ilgi çoğaldıkça hareketlenmeleri de artar ve böylece motor yetenekleri gelişir. Artık bebeğiniz, çocukluk evresine geçtiğinden bebeklikten kalan yağlarından da kurtulacak. Kollarına ve bacaklarına daha hâkim olacak ve boyu da uzayacak. Hal böyleyken, eskisine göre daha aktif olacak. Siz fark etmeden, birçok yeteneğe sahip olacak.
Bebeklikten çocukluk evresine doğru ilerledikçe, motor beceriler de birtakım gelişmeler gösteriyor. Özellikle günlük faaliyetler ve oyun yoluyla gelişen bu becerileri kavrama, tutma ve bastırma içeren aktivitelerle destekleyerek daha da artırmak mümkün. Aynı zamanda ailelerin, çocuklar için ince motor becerilerini geliştirmeye yönelik pahalı oyuncaklara mecbur olmadıklarını da bilmeleri gerekiyor. Buna yönelik, çocuğa hazır oyuncak vermek yerine ahşap küpler kullanarak oyuncağını kendisinin yaratmasını destekleyen “Montessori Eğitimi” ile ilgili yazımızı da okumak isteyebilirsiniz.
Ebeveynlerin çocuklarının motor gelişimine katkıda bulunmak için yapabileceği birbirinden kolay aktiviteler mevcut. Örneğin; çocukla birlikte sofra hazırlamak, temizlik yapmak, kurabiye pişirmek ya da cımbız gibi basit bir nesne yardımıyla çocuğun bir şeyleri kavramasını sağlamak… Elbette, çocuklarda motor becerilerini artırmak için yapılabilecekler içerisinde en etkili yöntem, çocuğu bu hedefe yönelik oyunlara teşvik etmek. Nasıl mı? Detaylar hemen aşağıda:
Çocuğunuz bazen bir bilim adamı gibi yaptığı şeye konsantre olup başarmak için müthiş bir inat gösteriyor olabilir. Bebeğin gelişimi açısından bir şeyi tekrar tekrar yapması çok doğaldır. Tekrar eden davranışlar onun motor becerileri için çok faydalıdır. Bu, ona evdeki mobilyalara tırmanmamasını söylediğinizde neden bunu sürekli yapmaya çalıştığını da açıklar.
Çocuğunuz bazen bir bilim adamı gibi yaptığı şeye konsantre olup başarmak için müthiş bir inat gösteriyor olabilir. Gelişimi açısından bir şeyi tekrar tekrar yapması çok doğaldır. Tekrar eden davranışlar onun motor becerileri için çok faydalıdır. Bu, ona evdeki mobilyalara tırmanmamasını söylediğinizde neden bunu sürekli yapmaya çalıştığını da açıklar.
Ya da oyunu siz kurabilirsiniz. Bir ip alıp birlikte delikli makarnaları ipe dizebilirsiniz mesela… Küplerden kuleler yapmak, plastik boncukları uç uca takmak, ayakkabı bağcığını deliklere sokarak dikiş yapmak bu aralar çocuğunuzun becerikli elleriyle yapabileceklerinden bazıları… Oyun hamurlarını parmaklamak, koparmak ve yuvarlamak da ince motor becerileri için harikadır.
Çocuğunuzun bu çalışmalarda kullandığı parmak, bilek ve el hareketleri başka fiziksel ve zihinsel yeteneklerini de destekliyor. Örneğin bir kule yapan çocuğunuz, önce elindeki malzemeyi değerlendiriyor, onunla ne yapacağına dair bir plan yapıyor ve uyguluyor.
Çocuğunuz 2 yaşına girmeye yakın günde ortalama 10 kelime öğrenir. Artık bu kelimeleri kullanarak 2 ila 4 kelimeli cümleler kurabilir. “Uçak gitti” “Kedi miyav yaptı” gibi. Sizden öğrendiği basit şarkıları, kelimelerini çok iyi telaffuz edemese de seslerini taklit ederek söyleyebilir. Kendinden ismini söyleyerek bahsedebilir ve duyduğu konuşmalardan yakaladığı kelimeleri tekrar edebilir. Yakınlarının ve sevdiği nesnelerin isimlerini tanıyabilir.
Bu süreçte cümleleri düzgün kurmasını beklemeyin. Her geçen gün o çocuk diliyle acemice söylediği yeni kelimeleri hatıra kalması için not edin ve keyfini çıkarın. Ona bol bol kitap okuyarak ve şarkı söyleyerek dil gelişimine destek olun.
Çocuklarda dil gelişimi, çocukların iletişim kurma yeteneğini artırmanın yanı sıra duygularını anlamlandırıp ifade etmeleri, düşünme ve problem çözme becerisi edinmelerini, insanlar etkileşimleri geliştirmelerini ve sürdürmelerini destekliyor. Çocuk gelişiminin oldukça önemli bir parçası olan dil gelişimine katkıda bulunmak için ebeveynlere çok iş düşüyor! Peki, çocuklarda dil gelişim aşamalarını sorunsuz tamamlamak için neler yapılabilir dersiniz?
Çocukların genellikle 18 ila 24 ay aralığında yürümeye başladıkları görülüyor. Yürüyebilen çocukların iletişim kurma şekli ise değişmeye başlıyor. Bu dönemde çocuklara sık sık kitap okumak, kelime dağarcıklarını genişletmenin yanı sıra harfleri ve sözcükleri tanımalarına da yardımcı olabiliyor.
Çocukla konuşmak ve günlük aktiviteler esnasında sözlü paylaşımlarda bulunmak, çocuğun dil gelişimini destekliyor. Bilhassa daha küçük çocuklarda ailenin çocukla konuşması, çocuğun kelimeleri bir araya getirerek cümleler kurmasını sağlıyor.
Çocuk büyüyüp okul öncesi çağa ya da okula başlama dönemine geldiğinde drama gibi aktivitelere teşvik etmenin dil becerilerine olumlu etkileri bulunuyor. Drama yapmak çocuğun hayal gücünü geliştirebileceği gibi onu olay örgüleri ve karakterler yaratmaya da yönlendiriyor. Bu sayede çocuğun sözcük dağarcığı artabileceği gibi deyimleri de işin içine katarak cümle kurması kolaylaşıyor.
Dil gelişiminde çocuğu eleştiriyle düzeltmek, düşünüldüğü gibi olumlu bir etki yaratmıyor. Hatta bu durum, çocukların verilen geri bildirimi yanlış yorumlayarak çekingenlik göstermelerine ve dile isteksiz bir hale gelmelerine neden olabiliyor. Bundan ötürü çocukların yanlış kullanımlarında ailelerin bu yanlışları düzeltmek yerine, cümlelerin doğru hallerini laf arasında tekrar ederek doğru kullanımları pekiştirmeleri tavsiye ediliyor.
Çocuklara cevabı “evet” ya da “hayır” kelimelerinden ibaret olan sorular sormak, dil gelişiminde yol kat etmeyi pek de sağlamıyor. Bu nedenle iletişim esnasında çocuğu düşünmeye ve yeni cümleler kurmaya itecek açık uçlu sorulara yer vermek bir hayli önem taşıyor.
Bilgilerinizi pekiştirmek ve çocuğunuzun gelişimine dair daha fazlasını öğrenmek için Çocuğunuzun Bilişsel ve Fiziksel Becerileri adlı içeriğimize de göz atabilirsiniz! |
Kaynaklar;
Loading...
