Bebeklerde Moro Refleksi Nedir?

Bebekler hayatta kalmalarına yardımcı olan reflekslerle birlikte dünyaya gözlerini açıyor. Bebeğinizin uykuda veya uyanıkken birdenbire irkildiğini fark ettiyseniz moro refleksiyle çoktan tanışmışsınız demektir. O zaman şimdi, ailenin minik üyesinin tepkilerini daha iyi anlamak için moro refleksi nedir ve moro refleksi ne zaman kaybolur sorularını irdeleme zamanı!

Yenidoğanlar emme, arama, yakalama ve daha birçok refleksle birlikte nefes almaya başlıyor. Bu reflekslerden bazılarıyla günlük hayatta karşılaşmak zor olsa da moro refleksini daha önce fark etmiş ve hatta tanık olduğunuzda bir miktar tedirgin olmuş olabilirsiniz. Ancak endişelenmenize hiç gerek yok. Nitekim yenidoğan reflekslerinin her biri belli bir amaca hizmet ediyor ve bebeğin sağlıklı bir yaşama sahip olabilmesi için hayati önem taşıyor. Hadi gelin, bebeklerde moro refleksiyle ilgili tüm bildiklerimizi anlatmaya başlıyoruz!

Moro Refleksi Nedir?

Moro refleksi adlandırması, yenidoğan bebeklerin beklenmedik bir sese, dokunuşa veya hisse verdiği tepki için kullanılıyor. Genellikle bebekler uyurken görülen moro refleksi zaman zaman bebek uyanıkken de görülebiliyor. Moro refleksinin ilk olarak 1918 yılında, bu tepkimeye adını veren Ernst Moro tarafından tanımlandığı biliniyor. İstemsiz koruyucu motor tepkisi olarak ilkel çocuk refleksleri kategorisine dahil edilen moro refleksi, daha çok ani bir uyaranla birlikte tetikleniyor.

What to Expect sitesindeki “What to Know About the Moro Reflex” isimli makaleye göre, moro refleksinde bebek sırtını aniden büküyor ve kollarını iki yana doğru açıyor. Daha sonra dizlerini karnına çekip kollarını da sanki kendi kendine sarılıyor gibi vücuduna yaklaştırıyor. Moro refleksi saniyeler içinde gerçekleşiyor. Bu tepkime bebeğin herhangi bir sebepten dolayı irkilmesiyle başlıyor ve kısa süre içinde bebeğin eski pozisyonuna dönmesiyle son buluyor.

Bebeklerde Moro Refleksini Neler Tetikler?

Uyku sırasında irkilme
Yüksek ses
Parlak ışık
Düşme hissi

Healthline global sağlık platformunda yer alan How Long Does the Startle Reflex in Babies Last? isimli makaleye göre, yenidoğan bebekler yüksek bir ses duyduklarında, aniden kucaklandıklarında veya düşüyormuş gibi hissettiklerinde moro refleksi adı verilen bir irkilme tepkisi sergiliyor. Yenidoğan bebek refleksleri arasında yer alan moro refleksini yalnızca yenidoğanlar yapıyor. İlk birkaç ay içerisinde de bu refleksin görülme durumu sonra tekrarlanmamak üzere ortadan kalkıyor.

Bebeklerde Moro Refleksi Nasıl Test Edilir?

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığının yayınladığı Temel Yenidoğan Bakımı kitapçığına göre, moro refleksi doktor muayenesinde bebeği sırt üstü yatırarak test edilebiliyor. Bebeğin baş kısmı doktorun eliyle destekleniyor. Bu destek birdenbire çekilerek başın 10 ila 15 derece geriye düşmesi sağlanıyor. Bebek refleks olarak irkilip her iki kolunu da yana açıp gövdesini öne doğru kaldırırsa moro refleksini gerçekleştirmiş oluyor.

WebMD sitesinde yayınlanan “What Is the Moro Reflex?” isimli makaleye göre, vücudun yalnızca bir tarafında meydana gelen, asimetrik moro refleksi, sinir veya omurilik hasarı ya da köprücük kemiği kırılması gibi ciddi yaralanmalardan kaynaklanabiliyor. Bu doğrultuda moro refleksinin bebeklerde simetrik olarak görülmesi gerekiyor.

Moro refleksi testi, yenidoğanların beyin ve sinir sistemi gelişimiyle ilgili hastalıkların erken teşhis edilebilmesini sağlıyor. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’nde yayınlanan Moro Refleks Ölçümleri için Bilgisayar Tabanlı Sistem Tasarımı ve Test Edilmesi isimli çalışmaya göre, geleneksel moro refleks ölçümlerinin yanı sıra bebeğin bileklerine bağlanan üç eksenli ivme ölçerler ve basit bir web kamerasıyla bilgisayar tabanlı bir ölçüm sistemi de kullanılabiliyor.

Moro Refleksi Ne Zaman Başlar?

T.C. Milli Eğitim Bakanlığının Çocuk Gelişimi ve Eğitimi 0-72 Ay Motor Gelişim isimli kitapçığına göre, yenidoğanlar birincil refleks türlerinden biri olan moro refleksiyle birlikte dünyaya geliyor. Dolayısıyla moro refleksi, doğumun ertesi günü yapılan doktor kontrollerinde dahi görülebiliyor.

Global sağlık platformu WebMD’de yayınlanan “What Is the Moro Reflex?” isimli makaleye göre, bebeklerin her yüksek seste veya parlak ışıkta moro refleksini sergilememesi normal kabul ediliyor. Ancak bebekte moro refleksi bulunmuyorsa bunun arkasında doğum yaralanması, beyin hasarı veya genel kas zayıflığı gibi tıbbi sorunlar yatabiliyor. Bu nedenle doğumun ardından bebeğinizin reflekslerini kontrol etmesi için mutlaka bir doktor muayenesine gitmeniz gerekiyor.

Moro Refleksi Ne Zaman Kaybolur?

T.C. Milli Eğitim Bakanlığının Çocuk Gelişimi ve Eğitimi 0-72 Ay Motor Gelişim isimli kitapçığına göre, moro refleksi yaklaşık olarak üç ila altı ay arasında kayboluyor. WebMD sitesindeki kaynağa göre ise bebeğin moro refleksi altı ay sonra kaybolmazsa, bu durum motor becerilerinin gelişiminde gecikmeye ya da serebral palsi gibi başka sorunlara işaret edebiliyor.

Moro Refleksinde Ne Yapılmalı?

Çiçeği burnunda ebeveynler moro refleksiyle ilk kez karşılaştıkları zaman endişelenebiliyor. Ancak endişelenmeye hiç gerek yok. Moro refleksi her yenidoğanda olması gereken birincil reflekslerden biri. Dolayısıyla bebek irkilip moro refleksi sergilediği zaman hiçbir şey yapmanız gerekmiyor. Bazı bebekler yalnızca irkilip saniyeler içinde eski haline dönerken bazı bebekler ağlamaya başlayabiliyor. Eğer bebeğiniz ağlıyorsa onu kucaklayıp sakin bir şekilde konuşarak sakinleştirebilirsiniz.

Moro refleksi ne yazık ki bebek uykudayken de tetiklenebiliyor. Örneğin; kucağınızda mışıl mışıl uyuyan bebeğinizi beşiğe yatırmaya çalışırken bebek düşme hissi nedeniyle irkilerek uyanabilir. Hatta kimi zaman yatağa yattıktan saatler sonra moro refleksiyle birlikte gözlerini açabilir.

Moro Refleksinin Uykuyu Bölmemesi için Ne Yapmak Gerekir?

WebMD sitesinde yayınlanan What Is the Moro Reflex? isimli makaleye göre, bebeğinizi beşiğe yatırırken önce başını eğerek yastığa koymak yerine bebeği beşiğe tamamen yatay olarak bırakabilirsiniz. Bunun yanı sıra bebeği yatağa yatırırken vücudunuza mümkün olduğunca yakın tutmayı da deneyebilirsiniz. Bu durumda bebeğin vücudu tamamıyla yatağa değdikten sonra kendinizi çekmelisiniz.

Yenidoğanları uyutmak için klasik bir teknik olan bebek kundaklama yöntemini de deneyebilirsiniz. Kundaklama tekniği, bebekleri sakinleştirmek ve daha uzun süre deliksiz uyumalarını sağlamak için yüzyıllardır kullanılıyor. Bebeğinizi bacaklarını ve kollarını sabitleyerek hareket etmesini önleyecek şekilde kundaklayabilirsiniz. Böylece bebek ani gürültülerde dahi kollarını savuramayacağı için kendi hareketlerinden ürküp uyanmayacaktır.

Özetle; bir irkilme refleksi olan moro refleksinin her yenidoğanda bulunması ve altı ay sonra kaybolması gerekiyor. Yenidoğan bebeğinizi en kısa süre içinde doktor muayenesine götürmeyi unutmamalısınız. Ayrıca moro refleksiyle altıncı aydan sonra da karşılaşmanız durumunda yine doktorunuzla iletişime geçmelisiniz. Bebeğinizin gelişimine dair merak ettiğiniz diğer konular için Bebek kategorimizdeki diğer içeriklere de göz atmayı unutmayın!

*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Moro refleksi tespit sürecinde en doğru yolu izlemek için mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Kaynaklar;