Prematüre Bebek Nedir ?

Ebeveynlerin sabırsızlıkla beklediği o heyecanlı buluşma için aynı şekilde sabırsız davranan prematüre bebekleri yakından tanımaya ne dersiniz? Hayata ilk adımlarını atar atmaz zorlu bir mücadeleye girişen bu küçük kahramanlara dair tüm merak ettikleriniz, prematüre bebek dosyamızda sizi bekliyor.

T.C. Sağlık Bakanlığının Türkiye’deki doğum istatistiklerine yer veren bir araştırmasına göre, ülkemizde prematüre doğum oranı yüzde 15 civarında seyrediyor. 2020 yılında Uluslararası Kadın Hastalıkları ve Doğum Federasyonu tarafından hazırlanan Global Burden Of Preterm Birth isimli makalede ise bu oranın global ölçekte yaklaşık yüzde 11 civarında seyrettiği belirtiliyor. Bu verilerden anlaşılacağı üzere prematüre doğuma hem ülkemizde hem de dünyada oldukça sık rastlanıyor.

Normal doğum haftasını tamamlamadan erken dünyaya gelen prematüre bebeklerin doğum sonrası bakım süreci daha incelikli bir yaklaşım gerektiriyor. Bu nedenle prematüre bebekler hakkında fikir sahibi olmak ve bu bilgiler ışığında hareket etmek büyük önem taşıyor. İşte, prematüre bebek gelişimiyle ilgili detaylar!

Prematüre Bebek Kaç Aylık Doğar?

Necmettin Erbakan Üniversitesi Genel Sağlık Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan Prematüre Bebeklerde Bireyselleştirilmiş Gelişimsel Bakım Kapsamında Toplu Bakım Verme Kavramı başlıklı makalede, 37’nci gebelik haftası dolmadan dünyaya gelen yenidoğanlar prematüre bebek olarak tanımlanıyor. Normal bir gebeliğin ise yaklaşık olarak 40 hafta sürmesi bekleniyor.

Dünya Sağlık Örgütünün paylaştığı bilgilere göre erken doğumun alt kategorileri şu şekilde sıralanıyor:

Aşırı erken (28 haftadan az)
Çok erken (28 ila 32 haftadan az)
Orta ila geç preterm (32 ila 37 hafta)

Gebeliğin son haftaları yenidoğanların beyin, akciğer gelişimi ve sağlıklı doğum kilosuna ulaşmasında kritik önem taşıyor. Bu nedenle de bu haftalarda ideal gelişimini tamamlayamayan prematüre bebekler için daha titiz bir takip ve bakım süreci uygulanması gerekiyor.

Bebeğin Prematüre Doğacağı Anlaşılır mı?

Erken doğum hakkında kesin bir yargıya varılmasını sağlayacak özel bir yöntem bulunmuyor. Bununla birlikte uzman onaylı yayın yapan global sağlık platformu Healthline’da yer alan Causes of Preterm Labor isimli araştırmaya göre bazı tarama testleri uygulanarak risk hakkında fikir sahibi olunabiliyor. Aynı kaynakta yer alan bilgiler doğrultusunda, erken doğumlar yaklaşık yüzde 75 oranında spontane gelişirken yüzde 25 oranında ise doktor tarafından planlı olarak gerçekleştiriliyor.

Bebeğin Prematüre Doğacağı Anlaşılır mı?

*Causes of Preterm Labor başlıklı içerik kaynak olarak kullanılmıştır.

Yukarıda listelenen tarama testlerinin sonuçları doğrultusunda uzman hekim erken doğum riski hakkında yorumlarda bulunabiliyor. Hangi testlerin hangi aylarda uygulanması gerektiği de yine uzman hekim yönlendirmesine bağlı olarak belirleniyor. Riskli bir durum saptanması halinde bu veriler son aylarda yakın takibe alınıyor.

Prematüre Bebeklerin Özellikleri Nelerdir?

Prematüre bebeklerin vücut ısısı daha düşük oluyor ve bu ısının korunması için ekstra destek sunulması gerekebiliyor.
Emme ve yutma refleksi de henüz tam olarak gelişmeyen prematüre bebeklere ayrıca ek gıda takviyesi yapılması gerekebiliyor.
Tipik bir prematüre bebek yaklaşık olarak 1600 ila 1900 gram ağırlığında oluyor. Çok erken doğan bebeklerde ise doğum ağırlığı bundan daha da düşük olabiliyor.

Bu bilgilerin yer aldığı Newborn Health: Challenges Facing Preterm Babies adlı DSÖ tarafından yayınlanan kaynağa göre, prematüre bebekler ne kadar erken doğarlarsa vücutlarının dış dünyaya hazır olma olasılığı da o kadar azalıyor.

Bebekler Neden Prematüre Doğar?

Çoğul gebelik (anne karnında birden fazla bebeğin var olması)
Anne adayının 16 yaşından küçük veya 40 yaşından büyük olması
Hamileliğin orta dönemlerinde vajinal kanama görülmesi. (12’nci ve 24’ncü haftalar arası)
Annenin geçmişte erken doğum öyküsünün olması
Annede enfeksiyon tespit edilmesi
Polihidramnios (bebeği çevreleyen amniyotik sıvının aşırı yoğun olması)
Serviks ve rahimle ilgili sorunlar ve genetik faktörler
Anne adayının uyuşturucu ve alkol kullanımı
Uzun çalışma saatleri ve kimyasal maddelere maruz kalınması
Anne adayının doğum öncesi bakım olanaklarına sınırlı erişimi

Kullanıcılara sağlık ve wellness konularında bilgi veren Healthline’da yayınlanan When Baby Comes Early: What Is Your Risk? isimli makaleye göre erken doğum riskini artıran faktörler yukarıdaki şekilde sıralanıyor. Yani sosyal, genetik ve fizyolojik pek çok etken bu tablonun gelişmesine neden olabiliyor.

Prematüre Doğumun Etkileri Nelerdir?

Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi’nde yer alan Prematüre Bebeklerin Ev Ortamlarındaki Uyaranların Değerlendirilmesi isimli araştırmaya göre, prematüre doğumun etkileri yüzde 14 ila 17 oranında ağır gelişimsel sorunlara, yüzde 50 ila 70 oranında ise hafif gelişimsel sorunlara neden olabiliyor. Aynı makalede yenidoğan kayıplarının başlıca sebepleri arasında erken doğumun üst sıralarda yer aldığı belirtiliyor. Bununla birlikte, yoğun bakım ünitelerindeki koşullarda görülen iyileşme neticesinde bu oranda her geçen yıl düşüş olduğu paylaşılıyor.

Ağır düzeyde işlev kaybı yaşayan prematüre bebeklerde serabral palsi, görme ya da işitme kaybı veya biliş sorunlar görülebiliyor. Hafif etki düzeyinde ise prematüre bebeklerin konuşmada gecikme, davranış sorunları ve öğrenme güçlüğü gibi belirtiler gösterme olasılığı bulunuyor.

Prematüre Bebeklerin Gelişimi Nasıl Olur?

Global sağlık platformu Healthline’da yayınlanan Premature Birth Complications isimli araştırma yazısında yer verilen detaylar doğrultusunda, doğumun ardından bebeğin ne kadar erken doğduğuna ya da gelişen herhangi bir komplikasyona bağlı olarak bir süre hastanede istirahat edilmesi gerekiyor. Hastanede kalınması gereken süre ise bebek ve annenin genel sağlık durumuna göre farklılık gösterebiliyor.

Ebeveynlerin erken doğumun ardından bebeklerinin normal gelişim sürecinde ilerlemesini beklememesinde fayda bulunuyor. Bununla birlikte prematüre bebekler, genellikle doğumu takip eden ilk iki yıl içerisinde normal gelişim sürecini yakalayabiliyor.

Prematüre bebek bakımı hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmak için linke tıklayarak ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.

*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Gebelik süreciniz ile alakalı bir olumsuzluk olduğunu düşünüyorsanız, bu konuda mutlaka bir uzman desteğine başvurmalısınız.

Kaynaklar;