Bebeklerde Görme Yetisi ve Göz Takibi

Bebeklerde Görme Yetisi ve Göz Takibi

Normal koşullarda birçok bebek doğduğu andan itibaren görme yetisine sahip oluyor. Ancak tıpkı el ve ayak hareketleri gibi görme yetisinde de zamanla ve pratikle bazı becerilerin kazanılması gerekiyor. Bunun için bebeklerde göz temasını geliştirmenin çeşitli yolları bulunuyor. Hazırsanız bu yöntemlere bir göz atalım!

Bebekler doğdukları andan itibaren ilk gülümseme, ilk adım veya ilk kez el sallama gibi pek çok heyecan verici aşamayı bir bir geride bırakıyor. Bebeğin görme yetisiyle ilgili kaydettiği kilometre taşları ebeveynlerin gözünde gülümseme veya göz kırpma becerileri kadar belirgin olmuyor. Ancak görme yetisiyle ilgili kaydedilen her bir gelişme bebeklerin hayatında önemli bir yere sahip oluyor. Bebeklerin dünyaya gözlerini açmalarından itibaren kazandıkları görme becerilerini keşfetmeye hazırsanız başlayalım!

Bebekler Ne Zaman Görmeye Başlar?

Bebekler Ne Zaman Görmeye Başlar?

T.C. Sağlık Bakanlığı Mamak İlçe Sağlık Müdürlüğü Doktor Emre Demir Aile Sağlığı Merkezinin yayınladığı 1-12 Aylık Bebek Gelişimi içeriğine göre, yenidoğan bebekler normal şartlarda beş duyusu da gelişmiş bir şekilde dünyaya geliyor. Yani yenidoğanlar doğdukları andan itibaren görüyor, duyuyor, koku ve tat alıyor, ayrıca dokunmayı hissedebiliyor. Bebekler doğdukları andan itibaren görme yetisine sahip olsa da yetişkin bir insan gibi odak kurmak ve nesneleri takip etmek için biraz zamana ihtiyaç duyuyor.

Verywell Family sitesinde yayınlanan Tips for Developing Your Baby’s Visual Tracking Skills isimli makaleye göre, bebekler yalnızca 1-2 haftalıkken 20 ila 25 cm uzaklıktaki insan yüzlerini bakışlarıyla takip edebiliyor. Aynı zamanda bu mesafe çoğunlukla emzirme esnasında anneyle bebeğin yüzü arasındaki mesafeye denk geliyor. Bu sayede yenidoğan bebekler bu özel iletişimle annelerini daha hızlı tanıyabiliyor. Bebeklerin görme becerisi ay ay gelişmeye devam ediyor.

  • 0-4 haftalık dönem: Bebekler yakınlarındaki yüzleri ve nesneleri seçemese de 25 cm uzaklıktaki insanları görebiliyor. Bir nesneyi ve insanı 90 dereceye kadar takip edebiliyor.
  • 3 aylık dönem: Bebekler üçüncü aydan itibaren objeleri net bir şekilde görebiliyor ve 180 derecelik açıya kadar takip edebiliyor.
  • 4 aylık dönem: Bebeklerde el göz koordinasyonu başlıyor. Oyuncakları tutmanın yanı sıra yakalama refleksine de sahip oluyorlar. Uzun bir süre boyunca kendi ellerini izlemeyi seviyorlar.
  • 5 aylık dönem: Bu dönemde bebekler yabancı yüzleri ailesinden ayırt etmeye ve aile üyelerini daha iyi tanımaya başlıyor.
  • 6-7 aylık dönem: El göz koordinasyonu gelişmeyi sürdürüyor. Bu dönemde oyuncakları tutup ağızlarına götürebiliyorlar.
  • 9-12 aylık dönem: Parmaklarıyla küçük nesneleri tutabiliyorlar. Yüz ifadelerini taklit etmeye başlıyorlar.

Bebekler Doğduğunda Hangi Renk Görür?

Bebekler Doğduğunda Hangi Renk Görür?

Verywell Family sitesinde yayınlanan Tips for Developing Your Baby’s Visual Tracking Skills isimli makaleye göre, bebekler doğdukları zaman 20 ila 25 cm uzaklıktaki kontrast renkleri daha iyi ayırt edebiliyor. Siyah ve beyaz, mor ve turuncu, mavi ve sarı gibi yüksek kontrastlı eşleşmeler bebeklerin nesneleri daha iyi görmesine yardımcı oluyor. Aynı sitedeki Milestones in Infant Vision Development isimli makaleye göre, 2 ila 6 haftalık bebeklerin en iyi ayırt edebildiği rengin siyah ve beyaz olduğu biliniyor.

Bebeklerin Doğduktan Sonra Göz Teması Nasıl Gelişir?

Bebeklerin Doğduktan Sonra Göz Teması Nasıl Gelişir?

Wisconsin Üniversitesinde pediatri doçenti ve Amerikan Pediatri Akademisinde Erken Çocukluk Konseyi üyesi olan Dr. Dipesh Navsaria, bebeklerin doğdukları andan itibaren göz teması kurabileceğini belirtiyor. Dr. Navsaria, ilk birkaç ayda yenidoğanların özellikle kırmızı, siyah ve beyaz gibi yoğun kontrastlı renkleri ayırt edebileceğini ve görme yetileri gelişme aşamasındayken bile insanların yüzlerini genel hatlarıyla görebileceklerini dile getiriyor.

Bebekler büyüdükçe insan yüzüne yönelik bilinçli bir çaba göstermeye başlıyor. 3 ya da 4 aylık bebekler insan yüzlerini ve oyuncakları ayırt edebiliyor. Dr. Navsaria’nın açıklamalarına göre, 4 aylık bebekler göz teması kurduğunuz zaman size kasıtlı olarak gülümseyebiliyor. Tabii bebekler doğdukları andan itibaren refleksif olarak gülümse eylemi gerçekleştirebiliyor. Ancak 4 aylıktan itibaren bu gülümsemeler bilinçli bir şekilde yapılıyor.

Dr. Navsaria, bebekler 1 yaşına geldiğinde nesnelere odaklanamıyor veya bilinçli göz teması kuramıyorsa mutlaka çocuk doktoruna başvurulması gerektiğini belirtiyor. Görme yetisi gelişmeyen çocuklarda sorunun kaynağını vakit kaybetmeden bulmak gerekiyor. Nitekim görme yetisinin gelişmemesi görme sorununun yanı sıra işitme veya otizm gibi başka bir nedene de bağlı olabiliyor.


Bebeklerde Göz Temasını Geliştirmek için Neler Yapılmalıdır?

Bebeklerde Göz Temasını Geliştirmek için Neler Yapılmalıdır?

Düzenli aralıklarla doktorunuza başvurarak çocuğunuzun göz sağlığı hakkında bilgi sahibi olabilir ve göz temasını nasıl geliştirebileceğinizi öğrenebilirsiniz. Bebeğinizle hem sağlıklı bir iletişim kurmak hem de genel sağlığını basit yöntemlerle test etmek için onunla her daim göz teması kurmaya özen göstermelisiniz.

Ways To Increase Eye Contact isimli makaleye göre, bebeklerde göz temasını geliştirmek için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz. Ancak bu yöntemleri uygulamaya başlamadan önce mutlaka doktorunuzdan onay almalısınız.

Nesnelerle Göz Teması

Bebeğinize 25 cm mesafeden resimler, renkli veya siyah beyaz şekiller ya da oyuncaklar gösterebilirsiniz. Bunları elinizle tutarak gözleriyle izleyebilmesi için yavaşça sağa sola oynatabilirsiniz. Bu egzersiz el-göz koordinasyonu için önemli bir başlangıç çalışması olarak kabul ediliyor. Aynı zamanda önünde yavaşça ileri geri giderken onunla göz göze gelmeye çalışarak da göz temasını güçlendirebilirsiniz.

Uykudan Önce Göz Teması

Bebeğinizin yatağının kenarına farklı figürlere sahip hareketli dönenceler asabilirsiniz. Elbette ki uykuya hazırlık yaparken bebeğinizle bol bol yüz yüze de vakit geçirebilirsiniz. Bebekler insan yüzlerini görmekten çok hoşlanıyor özellikle de sizinkini görmekten!

Yemek Sırasında Göz Teması

Bebeğin göz kasları ve derinlik algısı geliştikten sonra beslenme saatleri göz teması kurmak için en ideal zamanlardan biri oluyor. En az 5 ila 8 aylık bebeklere yemek yedirirken kaşığı bebeğin göz mesafesine kaldırarak dikkatini çekebilir ve yemeği bebeğe vermeden önce göz teması kurabilirsiniz. Göz teması gerçekleştiği sırada gülümseyerek veya sohbet ederek göz teması süresini uzatabilirsiniz.

Oyun Sırasında Göz Teması

Çocuğunuzun göz temasını artırmaya yardımcı olmak için oyunun gücünden faydalanabilirsiniz. Bebeklerde ve küçük çocuklarda göz teması kurmak için “ce-ee” oyununu tercih edebilirsiniz. Göz göze geldiğinizde bu teması güçlendirmek ve olumlu bir deneyime dönüştürmek için bebeğinize gülümseyebilir, sarılabilir ya da komik sesler çıkarabilirsiniz. Aynı zamanda salıncağı sallarken, çocuğunuzu kaydırağın ucunda yakalarken veya havuzda eğlenirken de göz teması kurmaya özen gösterebilirsiniz.

Meşgul Olduğunuz Sırada Göz Teması

Göz teması kurmak ne yazık ki yalnızca çocukların değil, yetişkinlerin de atladığı bir detay olabiliyor. Özellikle bilgisayarınızda bir işe bakarken veya telefonunuzla ilgilenirken çocuğunuzla göz teması kurmayı unutabilirsiniz. Ancak hayatınızı riske atacak bir durumda (araba kullanırken, yemek veya ütü yaparken) değilseniz, çocuğunuzla her an göz teması kurmaya özen göstermelisiniz.

Bebekler yetişkinlere kıyasla daha zayıf bir görme yetisiyle dünyaya gözlerini açsa da zamanla ve doğru pratiklerle görme becerisini ve göz temasını geliştirebiliyor. Bebeğinizi düzenli aralıklarla doktora götürerek boy ve kilo kontrollerinin yanı sıra görme ve işitme kontrollerini yaptırmayı da unutmamalısınız.


*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Bebeğinizin görme yetisi ve göz takibi için herhangi bir yöntem uygulamadan önce muhakkak doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Kaynaklar;