Bebek Kakası Renkleri Ne Anlama Gelmektedir?

Bebek kakası, çocukların sağlık durumları ile ilgili pek çok detay hakkında ipuçları sunuyor. Dışkının rengi, sıklığı ve kıvamındaki farklılıklar bebeklerde çeşitli sağlık sorunlarının habercisi olabiliyor. Peki ama hangi değişiklikler normal, hangileri değil?

Bebeklerin dünyaya gelişiyle anne-babaların onları sağlıklı bir şekilde büyütme telaşı da başlıyor. Bebeklerini her zaman mutlu ve sağlıklı görmek isteyen ebeveynlerin gelişebilecek sorunları erkenden fark edebilmek için dikkatli olmaları ve bebekleriyle ilgili değişimleri dikkatli bir şekilde takip etmeleri gerekiyor. Bebek kakası, bebeğin genel sağlığıyla ilgili pek çok bilgi sunuyor. Ancak özellikle ilk 12 ayda bebeklerde kaka rengi son derece değişken oluyor. Normalden farklı görünen ve ebeveynlerin endişelenmesine sebep olan pek çok renk değişimi çoğu zaman normal sayılabiliyor. Peki ya, normal sayılamayacak olanlar?

Yenidoğan Kakası Hangi Renklerde Olabilir?

Yenidoğan bebek kakası pek çok ebeveyni endişelendirebiliyor. Bebeklerin ilk kez bezini değiştiren ebeveynleri şaşkınlık ve endişe sürükleyen bu dışkının özel bir adı bile var: Mekonyum. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün yayınlamış olduğu Temel Yenidoğan Bakımı adlı kaynağa göre mekonyum, koyu yeşil-siyah renkli ve yapışkan kıvamlı bir dışkı. Doğumdan sonraki ilk 48 saat içerisinde vücuttan atılması gereken mekonyum, amniyotik sıvı ve epitel hücreler gibi yapılar içeriyor. Bu nedenle bebeğin beslenmeye başlamasıyla birlikte mekonyumun rengi ve dokusu da değişiyor.

Bebeklerde Kaka Renkleri

Bebek kaka renkleri genellikle çocuğun anne sütü veya formül mamaların içeriğiyle ilgili oluyor. Ancak çeşitli hastalıklar da bebeklerin kakasında çeşitli değişikler meydana gelmesine sebep olabiliyor. İşte, bebeklerde kaka renkleri ve anlamları ile ilgili bilmeniz gerekenler:

Bebeklerde Beyaz Kaka Neden Olur?

Bebeklerde beyaz renkte kaka görülmesi normal bir durum değil. Global sağlık platformu Healthline’da yer alan What Does Your Baby’s Poop Color Say About Their Health? (Bebeğinizin Kaka Rengi Sağlığı Hakkında Ne Söylüyor?) isimli makaleye göre beyaz renkte dışkı, bebeğinizin karaciğerinin yiyeceklerin sindirimi için gerekli olan safra salgısını üretmediğini gösteriyor olabilir. Bebeğinizin dışkısı beyaz ve tebeşir gibi görünüyorsa bu durumu önemsemeli ve mutlaka pediatristinize başvurmalısınız

Bebeklerde Sulu/Sıvı Kaka Neden Olur?

Bebeklerde dışkının rengi kadar önemli olan bir diğer konu ise kıvamı. Anne-babaların olası sorunları fark edebilmeleri için bebeğin gelişimine göre normal olan dışkı dokusunu bilmeleri gerekiyor. Healthline’daki konuyla ilişkili makalede, doğumu izleyen ilk aylarda bebeklerin anne sütü ile beslenmelerine bağlı olarak kaka kıvamının bir miktar daha sulu olabileceği paylaşılıyor. Ancak sulu-sıvı kaka aynı zamanda bebeklerde ishal geliştiğini de gösterebiliyor. Bu nedenle bebeğinizin dışkısının normalden daha sıvı ve sulu olduğunu düşünüyorsanız bu durumu ihmal etmemeli ve mutlaka pediatristinizle irtibata geçmelisiniz.

İshal Bebek Kakası Hangi Renk Olur?

İshal, pek çok ebeveyn tarafından bağımsız bir rahatsızlık gibi algılanıyor. Gerçekte ise ishal, sindirim sistemindeki farklı sorunların bir sonucu olarak meydana geliyor. Bu nedenle ishal bebek kakası rengi, ishale yol açan faktör ya da faktörlere göre açık sarı, koyu sarı, açık kahverengi vb. olacak şekilde değişkenlik gösteriyor.

ABD Oregon Eyalet Sağlık Bakanlığı Hizmetleri tarafından yayınlanan Common Infant Problems (Yaygın Bebek sorunları) isimli kitapçığa göre bebeklerin bir gün içerisinde üç veya daha çok kez sulu-sıvı dışkılaması veya dışkının normalden daha sıvı hale gelmesi ishal olarak tanımlanıyor. İshal bebeklerin hızlı bir şekilde sıvı kaybetmesine neden olduğu için önemsenmesi gereken bir durum. Anne-babaların bebeklerinde ishal geliştiğini fark ettikleri anda çocuk doktoruna başvurmaları ve ishalin nedenini araştırmaları gerekiyor.

Bebeklerde İshal Sebepleri Nedir ve Nasıl Geçer? yazımıza da göz atmaya ne dersiniz?

Sarılık Olan Bebeğin Kakası Ne Renk Olur?

T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğüne ait Temel Yenidoğan Bakımı kılavuzuna göre zamanında doğmuş bebeklerin yüzde 60’ında, erken doğan bebeklerin ise yüzde 80’inde yenidoğan sarılığı görülebiliyor. Yenidoğanın kan hücrelerinde meydana gelen birtakım değişimlerin yol açtığı sarılık, bebeklerin dışkılarında herhangi bir farklılığa neden olmuyor.

Zeynep Kamil Tıp Dergisi’nde yer alan Yenidoğanın Işık Tedavisi: Fototerapi isimli makaleye göre yenidoğan sarılığının uzman hekimler tarafından değerlendirilmesi gerekiyor. Bu hastalığın tedavisinde farklı yöntemler izlenebiliyor. Şiddetli sarılık tablolarında tercih edilen fototerapi tedavisi, bebeklerin dışkısında değişikliklere neden olabiliyor. Aynı araştırmaya göre fototerapi süreci dışkının yeşilimtrak veya koyu kahverengi bir renk almasına neden olabiliyor.

Konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek için Yenidoğan Bebeklerde Sarılık isimli yazımıza göz atabilirsiniz.

Bebek Kakasında Kan Neden Olur?

Bebek kakasında kan görülmesi nadir yaşanan fakat ebeveynleri bir hayli endişelendiren bir durum. Healthline’daki makaleye göre dışkıda kan olması, bebeğinizin enfeksiyon geçirdiğini gösteren bir belirti olabilir. Ayrıca kabızlık sırasında ıkınmaya bağlı olarak da bebeklerin dışkısında bir miktar kan görülebilir. Dışkıda kan görülmesi ebeveynlerin önemsemesi gereken bir durum. Bu durumun nedenleri mutlaka uzman bir hekim tarafından araştırılmalı ve bebeklerde daha ciddi belirtiler gelişmeden kanamanın nedeni ortadan kaldırılmalıdır.

Anne Sütü Alan Bebek Kakası Nasıl Olur?

Anne sütüyle beslenen bebeklerde normal kaka rengi doğumdan sonraki birkaç gün içinde kendisini göstermeye başlıyor. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en hızlı büyüyen sağlık bilgi sitelerinden biri olan Medical News Today’de yer alan Breastfed Baby Poop: What is cause for concern? (Emzirilen bebek kakası: Endişelenecek durumlar nelerdir?) isimli makaleye göre bu süreçte bebeğin kakasının rengi açık ila orta kahverengi, yeşilimsi ve sarı olabiliyor. Ayrıca anne sütü ile beslenen bebeklerin dışkısı bir miktar yumuşak ve akışkan da olabiliyor.

Yumuşak ve sarı renkli dışkı kimi zaman ebeveynlerin bebeklerinin ishal olduğunu düşünmesine neden olabiliyor. Ancak bu durum anne sütü alan bebekler için genellikle normal kabul ediliyor.

Sağlıklı Bebek Kakası Nasıl Olmalıdır? Rengi Nedir?

Sağlıklı bebek kakası ile ilgili detaylar bebeğin gelişim sürecine bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Örneğin; bebeğin doğumundan sonraki süreçte görülen koyu renkli ve yapışkan dışkı tamamen normal kabul ediliyor. Ancak yenidoğanda mekonyum geçtikten sonra siyahımsı ve koyu kıvamlı kaka görülmesi, ihmal edilmemesi gereken bir durum. Bebeğinizde böyle bir sağlık sorunu fark ettiğiniz anda bir sağlık kuruluşuna başvurmayı ihmal etmemelisiniz.

Yenidoğanlar Günde Kaç Kere Kaka Yapar?

Healthline’de yer alan How Often Do Breastfed and Formula-Fed Newborn Babies Poop? (Emzirilen ve Mamayla Beslenen Yeni Doğan Bebekler Ne Sıklıkta Kaka Yapar?) isimli makaleye göre dışkılama sıklığı bebeklerin beslenme şekillerine göre değişebiliyor.

Anne sütü ile beslenen yenidoğanlarda günde en az üç kez dışkılama gözlemleniyor. Ancak bu sayı 12’ye kadar yükselebiliyor. Mama ile beslenen bebeklerde bağırsak hareketleri bir miktar daha yavaş olabiliyor. Bu bebeklerde günde en az bir ila dört kez dışkılama bekleniyor. Birinci aydan sonraki dönemde ise mama ile beslenen bebeklerde gün aşırı dışkılama görülebiliyor.

Bebeklerde Yeşil Kaka Neden Olur?

Pek çok anne-baba için bebeklerinin bezinde yeşil kaka görmek korku ve endişeye neden olabiliyor. Ancak bu durum çoğu bebekte görülebiliyor. Medical News Today’de yayınlanan Baby Poop Color: Causes and When to See a Doctor? (Bebek Kakası Rengi: Nedenleri ve Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?) isimli makaleye göre yeşil kakanın nedenlerinden bazıları şu şekilde belirtiliyor:

Yavaş sindirim
Annenin tükettiği yeşil besinler
Soğuk algınlığı veya mide gribi
Bebeğin ve annenin aldığı antibiyotikler
Sarılık tedavisi

Yeşil kaka tamamen normal olabileceği gibi önemli bir rahatsızlığın belirtisi de olabilir. Bu nedenle ebeveynlerin yeşil dışkıyla karşılaşması halinde en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmaları öneriliyor.

Bebeklerde Siyah Kaka Neden Olur?

Bebeklerde siyah kaka, doğumdan sonraki ilk 24-48 saat için normal kabul ediliyor. Mekonyum isimli bu ilk dışkının zamanla sarımsı bir renk alması gerekiyor. Ancak ilerleyen aylarda siyah dışkı görülmesi vakit kaybetmeden uzman bir hekime başvurulmasını gerektiren durumlardan biri olarak kabul ediliyor.

Medical News Today’de yer alan Baby Poop Color: Causes and When To See A Doctor? (Bebek Kakası Rengi: Nedenleri ve Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?) isimli makaleye göre ilerleyen dönemde dışkının siyah renkte olması sindirim sisteminde bir miktar kanama olduğunu gösterebilir. Bu durumun devam etmesi bebeğin genel durumunu kötü etkileyebileceği için kesinlikle ihmal edilmemelidir.

Bebeklerde Sarı Kaka Neden Olur?

Sarı kaka yetişkinler için alışılmışın dışında bir durum olsa anne sütüyle beslenen bebekler için tamamen normal kabul ediliyor. Medical News Today’deki makaleye göre anne sütüyle beslenen bebeklerin kakaları genellikle koyu sarı renkte olup küçük benekler içerebiliyor. Bu benekler anne sütünden geldiği için zararsız görülüyor.

Kanlı veya Mukus Şeklindeki Kaka Neden Kaynaklanır?

Bebeklerin dışkısında kan ve mukus olması da ebeveynler için bir uyarı niteliğinde. Mekonyum sonrasında dışkıda görülen mukus bir enfeksiyon belirtisi olabilir. Dışkıda kan görülmesi ise hiçbir zaman normal değildir.

Daha önce de değindiğimiz üzere, kimi zaman kabızlığa bağlı oluşan ıkınma hareketi dışkıda kan olmasına yol açabiliyor. Ayrıca bebeklerin kakasında kan görülmesi bazı önemli enfeksiyonların belirtisi de olabilir. Bu nedenle bez değişimi sırasında bebeğinizin kakasında kan veya mukusa rastlarsanız vakit kaybetmeden uzman bir çocuk doktoruna başvurmalısınız.

Hangi Durumlarda Doktora Başvurmak Gerekir?

Bebekler büyüdükçe kakalarının özellikleri de değişiklik gösterebiliyor. Özellikle katı gıdaya geçişten sonra bebeğin tükettiği besinler dışkısının rengini etkileyebiliyor. Bu nedenle ebeveynler hangi durumlarda doktora başvurmaları gerektiği konusunda kararsız kalabilir.

Sarı, kahverengi hatta kimi zaman yeşil renk bile dışkıda normal kabul edilebilir. Ancak beyaz, kırmızı veya siyah dışkı rengi ile mukuslu ya da kanlı dışkı her zaman ebeveynler için bir uyarı niteliği taşır. Bebeğinizin dışkısında böyle bir renk fark ettiğinizde vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.

*Bu sayfada yer alan bilgiler, öneri ve uyarı mahiyetinde olmayıp yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmıştır. Bebeğinizin sağlığıyla ilgili en doğru bilgiler için uzman bir çocuk doktoruna danışmanız gerekmektedir.

Kaynaklar;