Hamilelik ve doğum, her ebeveyn için bilinmezliklerle dolu ve bir o kadar da heyecanlı bir süreç. Bu süreci en konforlu şekilde atlatmak için başvurulan doula’lar ve doula’ların doğum sürecinizi nasıl dönüştürülebileceği hakkında tüm merak ettikleriniz, bu dosyamızda!
Hamilelik ve doğum süreci, anne adayları için neşe dolu olduğu kadar zorlayıcı da olabiliyor. Çünkü her anne adayının hamilelik ve doğum süreci kendine has rutinlerle, yani kendi doğasında ilerliyor. Dolayısıyla ebeveynler bu süreçte destek ve rehberliğe ihtiyaç duyuyor. Tam da bu noktada devreye giren doula’lar, anne ve baba adaylarının bu serüveni en konforlu şekilde atlatmasına destek oluyor.
Hamilelik ve doğum konusunda deneyim aktarımı sağlayan doula’lar, anne adaylarının kendilerini güvende hissetmelerini ve süreçte hem kendileri hem de bebekleri için bilinçli kararlar almalarını sağlıyor. Hamilelik ve doğum sürecinde adımlarını konu hakkında deneyimli bir profesyonelin rehberliğinde atan ebeveynlere, yalnızca bu mucizenin tadını çıkarmak kalıyor. Doula kavramı dahi sizi heyecanlandırmayı başardıysa, doula nedir sorusuyla keşfimiz başlıyor!
Doula, anne adayının doğum öncesi ve sonrasında öz bakımı, emzirme ve yapıcı ebeveynlikle ilgili konularda ailelere rehberlik eden kişilere deniyor. Doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası bakım konularında eğitim veren ve sağlık profesyonellerine yönelik sertifika programları sunan The International Childbirth Education Association (ICEA) makalesine göre bu şekilde tanımlanan doula kavramı, özünde doğum yapacak olan kadının ihtiyaçları ile ilgileniyor.
“Doğum koçu” ya da “doğum destekçisi” olarak da adlandırılan doula’lar tüm spot ışıkları yeni doğan bebeğin üstündeyken genellikle ihmal edilen annelerle ilgileniyor. E, şöyle bir düşününce her kadın doğum mucizesiyle kendinden de bir anne doğuruyor. Yani anne adaylarının bu süreçte bolca desteğe ihtiyacı oluyor. Çünkü hamilelik süreci, anne adaylarının fiziksel ve duygusal pek çok değişim geçirmesine neden oluyor. Bunun yanı sıra emzirmek, alt değiştirmek, bebeğin gaz sancıları ile mücadele etmek ve dahası onlarca görev konusunda da anne adaylarına doula’lar rehberlik ediyor.
Kâr amacı gütmeyen American Pregnancy Association (APA) adlı organizasyonun kaynağına göre, doğum öncesinde, doğum sırasında ve doğum sonrasında hizmet veren doula’lar bulunuyor. Bununla birlikte ebeveynlerin talebi doğrultusunda doula adayıyla doğum öncesinde başlayan ve doğum sonrasına uzanan bir anlaşma da yapılabiliyor. Farklı ihtiyaçlar doğrultusunda, örneğin; zorlu geçen hamileliklerde doğum öncesinde ya da tecrübe aktarımına ihtiyaç duyan anne adayları için doğum sonrasına özel anlaşmalar da yapılabiliyor.
Sağlık alanında uzman onaylı makalelerin yayınlandığı WebMD adlı platformdaki bir makaleye göre, doğum doulası, üçüncü trimesterde, yani gebeliğin 26’ncı haftasından başlayarak doğum sonuna kadar destek olabiliyor. Doula’ların bu süreç boyunca sunduğu faydalar bir alt satırda yer alıyor:
Rahatlama ve Nefes Alma Teknikleri
Doula’lar doğum öncesinde anne adaylarına doğum sırasında kullanabileceği temel rahatlama ve nefes alma tekniklerini öğretiyor. Böylece anne adaylarına doğum sırasında ağrıyı yönetme ve daha sakin bir doğum süreci yaşama imkanı sağlıyor. Dolayısıyla anne adayları daha kontrollü ve stressiz bir doğum deneyimine sahip oluyor.
Bilgilendirme ve Rehberlik
Hamilelik süreci boyunca ebeveyn adayları akıllarında kocaman bir soru işareti bulutuyla yaşıyor. İşte doula’lar her türlü soruyu yanıtlamak için destek sağlıyor. Doğum sürecine dair anne adayını endişelendiren bilinmeyenler ya da gebeliğin son aylarında anne adayının yaşaması muhtemel değişimler… İşte tüm bu soruların yanıtları için doula’lar devreye giriyor.
Doğum Planı
Doğum planını şekillendirme ve hatasız olarak uygulama konusunda da doula’lar destek sağlıyor. Doula’lar bu süreçte öncelikle anne adayının tercihlerini ve doğum sürecindeki önceliklerini anlamak için çalışıyor. Ardından doğum planı netleşirken göz önüne alınması gereken detaylar konusunda anne adaylarına bilgilendirme sağlıyor. Doula’lar doğum sürecinde tıbbi destek olarak katkı sağlamasa da doğuma duygusal olarak hazırlanmaları için anne adaylarına destek sunuyor. Ayrıca doğum çantası hazırlamak gibi konularda da anne adaylarına rehberlik ediyor.
Yukarıdaki satırlarda da referans verdiğimiz What Is a Doula? isimli WebMD makalesine göre, doula’lar doğum sonrası süreçte hem anneler hem de yenidoğanlar için birçok konuda destek sağlıyor. Doğum sonrasında doula’ların görevleri için hız kesmeden okumaya devam…
Ebeveynlere Destek ve Motivasyon Sunma
Doula, bebeğiyle birlikte yeni bir hayata başlayan anne ve babalara moral ve motivasyon sağlıyor. Bu süreç genellikle tatlı bebek tebessümleri ile anılsa da yeni bir rutine geçiş ebeveynlerin duygusal dayanıklılıklarını etkileyebiliyor. Doğum sonrası yeni rutine uyum konusunda doula’ların rehberliği konfor ve güven hissi sunuyor.
Yenidoğan Bakımı Eğitimi
Doula’lar ebeveynlere yenidoğan bebeklerinin günlük bakımı konusunda rehberlik ediyor. Bebek bakımının temel unsurlarından uyku düzenlerine ve banyo rutinine kadar uzanan bu eğitimler oldukça geniş bir yelpazeye yayılıyor.
Emzirme Danışmanlığı
Genellikle doğal ve kendiliğinden ilerleyen bir süreç olarak anılsa da anneler emzirme sürecine uyum sağlarken birçok zorlukla karşılaşabiliyor. İşte bu nedenle doula’lar emzirme teknikleri, pozisyonlama ve süt sağma gibi konularda da anne adayına rehberlik ediyor.
Aile Bireylerine Rehberlik
Doula’lar en çok anne ve bebek ile iletişim halinde olsa da her bebek yeni bir aile düzeni gereksinimiyle geliyor. Dolayısıyla doula’lar aile bireylerinin birbirlerine destek olmaları ve uyum sürecinin pratik şekilde ilerlemesi konusunda da rol oynuyor.
Ebeveynlere sağlık, beslenme, eğitim ve gelişim gibi alanlarda uzman görüşleri sunan Parents adlı platformda yayınlanan bir kaynağa göre, doula hizmeti almak doğum sürecini daha zahmetsiz hale getiriyor. Aynı makalede yer alan verilere göre doula desteği doğum süresini de kısaltıyor, ayrıca sezaryen ihtimalini ve müdahale gereksinimini de azaltıyor.
Hamileyken sağlıklı iletişim ve sürekli destek, bu olumlu değişimlerin temel nedenleri arasında yer alıyor. Ayrıca doğum sonrası depresyon ve kaygı oranlarının yüzde 57,5 oranında azaldığı da aynı makalede yer alan bilgiler arasında bulunuyor. Yani anlayacağınız, doula’lar hem doğum öncesi hem de doğum sonrasında fizik ve ruh sağlığına katkı sağlıyor.
Medical News Today adlı sağlık platformunda yer alan bir araştırmaya göre, doula’lar doğum sürecini kolaylaştıran bir rehber rolü üstleniyor. Dolayısıyla tıp alanında bir profesyonel olmayan doula, doğum öncesinde, sırasında ve sonrasında bir hemşire veya doktor gibi tıbbi prosedürler uygulamak ya da reçete yazmak gibi yetkilere sahip olmuyor. Doula’ların, tıbbi destek kaynağı değil, doğum sürecindeki duygusal ve psikolojik bir dayanak olarak görülmesi gerekiyor.
Harvard Medical School’un resmi yayın organı Harvard Health Publishing’de yer alan bir makaleye göre, ebeler ve doulalar doğum sürecinde birbirine benzeyen işlevlere sahip olsa da aralarında belirgin bir ayrım bulunuyor. Ebeler tıbbi müdahalelerde bulunabilirken, doula’ların bu konuda herhangi bir yetkisi olmuyor. Özetle; ebelerin aksine doulalar tıbbi görevler üstlenemiyor.
Doğum süreci için hazırlıklarınız hız kesmeden devam ediyorsa Lohusa Sepeti içeriğimize göz atmayı ve kendiniz için de hazırlık yapmayı unutmayın! |
*Bu sayfada yer alan açıklamalar, sağlık tavsiyesi ve uyarı niteliği taşımamakta olup sadece bilgi edinimi amaçlıdır. Hamilelik döneminde destek almak konusunda bilgi almak için mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Kaynaklar;