Cilt oluşumunun bile henüz tamamlanmadığı, tüm uzuvların dış uyarıcılara karşı son derece hassas olduğu yenidoğan bebeklerde ilk banyo ve temizlik rutini oldukça kritik bir konu. Bu nedenle yenidoğan bebek banyosunun özel malzemelerle ve uzmanların önerileri doğrultusunda yaptırılması gerekiyor.
İnsanın en hassas ve korunmasız dönem hiç kuşkusuz dünyaya yeni geldiği ayları kapsıyor. Yenidoğan bebeklerin beslenmesi ve uykusu kadar temizlik rutinleri de fiziksel ve ruhsal gelişimleri üzerinde etkili bir rol oynuyor. Yenidoğan bebek ne zaman yıkanır, nasıl yıkanır, nelere dikkat etmek gerekir ve benzeri sorularınıza cevap bulacağınız bu rehber sayesinde, yenidoğan bebeğinizi sağlıklı ve mutlu bir şekilde büyütmenin bir yolunu daha keşfedebilirsiniz!
Yenidoğan bebeklerde cildin üst tabakasını oluşturan epidermisin tamamen oluşması ve koruyucu işlevini yerine getirmesi, bebeğin doğumundan sonraki 24’üncü haftada başlıyor. Dolayısıyla çok hassas bir cilde sahip olan yenidoğan bebeklerin suyla, temizleyici maddelerle ve kurulama malzemeleriyle temasında son derece dikkatli olmak gerekiyor.
Türkiye – Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından hazırlanan Yenidoğan Bebek Bakımı adlı rehberde, yenidoğan bebeğin iki kişiyle yıkanması tavsiye ediliyor. Birinin bebeği güvenli bir şekilde tutması; diğerinin ise su dökme, şampuanlama ve bezle silme gibi işlemlerle ilgilenmesi gerekiyor. İşte belirtilen diğer detaylar:
Doğum sonrası bebek bakımında önemli bir yere sahip olan yenidoğan banyosu, bebeklerin ilk aylarında çok hassas bir cilde sahip olmaları nedeniyle titizlikle uygulanması gereken bir dizi kural içeriyor. Ankara Üniversitesi tarafından yayınlanan Bebek Bakım Rehberi adlı kaynakta, ebeveynlerin yenidoğan bebeklerini yıkarken dikkat etmeleri gereken belli başlı maddeler şöyle sıralanıyor:
Yazının bu kısmında tekrar hatırlatmak gerekirse, banyo esnasında bebeğin başı ve bedeninin muhakkak desteklenmesi gerekiyor. Banyo yaptırılan yenidoğan bebek sudan korkabilir, tedirgin ve gergin olabilir. Bu nedenle banyo esnasında bebeğe şefkatli ve hassas davranılması oldukça önemli. Yavaş ve güven veren hareketlerle bebeğin psikolojisi ve tepkileri gözlemlenerek ilerlenmeli.
Yenidoğan bebeğin ilk banyo zamanının, tıbbi açıdan farklı bir gereklilik yoksa uzmanların önerdiği zamanda ve yıkama tavsiyelerine uygun olarak yapılması gerekiyor. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün yayınladığı Yenidoğan Bebek Bakımı adlı rehberde, bebeklerin göbek bağı düşene dek yumuşak bir bezle silerek temizlenmesi öneriliyor.
Göbek bağı düştükten sonra ise yenidoğana her gün ya da gün aşırı banyo yaptırılabileceği belirtiliyor. Göbek bağı ise doğumdan sonraki bir ya da iki hafta içerisinde düşüyor. Bu süreden daha uzun zamanda göbek kordonu düşmediyse mutlaka ilgili bir uzmana başvurulması gerekiyor.
Ankara Üniversitesi tarafından yayınlanan Bebek Bakım Rehberi’nde de yenidoğanın ilk iki hafta her gün silinerek temizlenmesi, göbek bağı düştükten sonra da haftada en az iki kez olmak üzere, gereken sıklıkta banyo yaptırılması tavsiye ediliyor. |
Yenidoğan bebek banyosunun olması gerektiği şekilde yaptırılması bebeğin hijyeni, sağlıklı bedensel gelişimi, huzuru ve mutluluğu için önemli bir koşul. Bebek banyosu, çocuk ve yetişkin banyolarından farklı olarak bebeğin hassas cilt yapısı, fiziki anlamda korunmasız olması, ısı faktöründen kumaş dokusuna kadar her konuda fazlasıyla duyarlı olmasına bağlı olarak özel ekipmanlar gerektiriyor.
Yenidoğan bebek banyosu hazırlığında, banyo aşamasında ve sonrasında mutlaka hazır bulundurmanız gereken eşya, aksesuar ve ekipmanlar şu şekilde sıralanıyor:
Hayır, yenidoğan bebeğin göbek kordonu düşmeden yıkanması uygun görülmüyor. Türkiye UNFPA’nın rehberinde, yenidoğan bebeğin göbek kordonu düştükten bir gün sonra yıkanabileceği bilgisi veriliyor. Sağlık Bakanlığı Bebek Çocuk İzlem Protokolü’nde verilen bilgilere göre ise yenidoğan bebeklerin göbek bağı yedi ila 14 gün içerisinde düşüyor. Yenidoğan bebeklerde ilk hafta, silerek yapılan temizlikte yumuşak ve antialerjik dokulu tülbent ya da müslin bez gibi kumaşlarla hijyen sağlanabilir.
Yenidoğanlarda göbek kordonunun steril tutulması da büyük bir önem taşıyor. Bebek bezinin göbek bağı üstünden bağlanmaması, göbek bağı çevresinin silinmemesi ve yıkanmaması gerekiyor. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün yayınladığı broşürde, yenidoğanlarda göbek ve çevresinin tetanoz ve diğer mikroplara karşı koruma için temiz ve kuru kalması gerektiği yazıyor. Doktor tavsiyesi olmadığı müddetçe göbek bağı ve çevresine herhangi bir şey sürülmemeli. Göbek bağı bebeğin beziyle temas etmemeli. Losyon, krem ya da idrar gibi maddeler göbek bağı ve çevresine kesinlikle bulaşmamalı.
Yenidoğan bebeğin yıkanması esnasında kulağına su kaçması, ebeveynleri endişelendiren konulardan bir diğeri. Ancak yenidoğan bebekte kulağa su kaçması aslında çok da korkulacak bir durum değil. Tıbbi açıdan bir sorun teşkil etmesi için kulağa kaçan su miktarının çok fazla olması, daha öncesinde kulağa başka bir yabancı maddenin kaçması ve suyun o maddeyi iterek kulak içerisinde şişmesine neden olması gibi durumlar gerekiyor.
Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesine (MEGEP) ait Çocuk Gelişimi ve Eğitimi 0–36 Ay Öz Bakım adlı kitapçıkta, bebeğin kulağına su kaçmaması için korumaya gerek olmadığı, aksine dış kulak yolunda biriken kirleri atabilmesi için ıslanmasının faydalı olduğu yazıyor. Yine de bebeğin banyo esnasında kulağına fazla miktarda su kaçmasını önlemek için şunlara dikkat etmek gerekiyor:
Bebeğinizin sağlıklı gelişimini her yönden desteklemek için Yenidoğan Bebek Doğru Yatırma Pozisyonları adlı içeriğimize de göz atabilirsiniz. |
*Bu sayfadaki bilgiler yalnızca genel bilgi sağlamak amacıyla sunulmuştur ve tıbbi öneri yerine geçmemelidir. En doğru ve güvenilir bilgiler için konuyla ilgili uzmanlara başvurmanız tavsiye edilir.
Kaynaklar;
Benzer Başlıklar